સુન્દરકાણ્ડ ॥ૐ શ્રી પરમાત્મને નમઃ॥ વક્રતુણ્ડ મહાકાય, સૂર્ય કોટિ સમપ્રભ નિર્વિઘ્નં કુરુ મેં દેવ, સર્વ-કાર્યેશુ સર્વદા વિઘ્નેશ્વરાય વરદાય સુરપ્રિયાય લમ્બોદરાય સકલાય જગદ્ધિતાય | નાગાનનાય શ્રુતિયજ્ઞવિભૂષિતાય ગૌરીસુતાય ગણનાથ નમો નમસ્તે | પ્રનવઊં પવનકુમાર ખલ બન પાવક જ્ઞાન ધન। જાસુ હૃદય આગાર બસહિં રામ સર ચાપ ધર॥ દો0-બલિ બાઁધત પ્રભુ બાઢેઉ સો તનુ બરનિ ન જાઈ। ઉભય ધરી મહઁ દીન્હી સાત પ્રદચ્છિન ધાઇ।।29।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી અંગદ કહઇ જાઉઁ મૈં પારા। જિયઁ સંસય કછુ ફિરતી બારા।। જામવંત કહ તુમ્હ સબ લાયક। પઠઇઅ કિમિ સબ હી કર નાયક।। કહઇ રીછપતિ સુનુ હનુમાના। કા ચુપ સાધિ રહેહુ બલવાના।। પવન તનય બલ પવન સમાના। બુધિ બિબેક બિગ્યાન નિધાના।। કવન સો કાજ કઠિન જગ માહીં। જો નહિં હોઇ તાત તુમ્હ પાહીં।। રામ કાજ લગિ તબ અવતારા। સુનતહિં ભયઉ પર્વતાકારા।। કનક બરન તન તેજ બિરાજા। માનહુ અપર ગિરિન્હ કર રાજા।। સિંહનાદ કરિ બારહિં બારા। લીલહીં નાષઉઁ જલનિધિ ખારા।। સહિત સહાય રાવનહિ મારી। આનઉઁ ઇહાઁ ત્રિકૂટ ઉપારી।। જામવંત મૈં પૂઁછઉઁ તોહી। ઉચિત સિખાવનુ દીજહુ મોહી।। એતના કરહુ તાત તુમ્હ જાઈ। સીતહિ દેખિ કહહુ સુધિ આઈ।। તબ નિજ ભુજ બલ રાજિવ નૈના। કૌતુક લાગિ સંગ કપિ સેના।। છં0–કપિ સેન સંગ સઁઘારિ નિસિચર રામુ સીતહિ આનિહૈં। ત્રૈલોક પાવન સુજસુ સુર મુનિ નારદાદિ બખાનિહૈં।। જો સુનત ગાવત કહત સમુઝત પરમ પદ નર પાવઈ। રઘુબીર પદ પાથોજ મધુકર દાસ તુલસી ગાવઈ।। દો0-ભવ ભેષજ રઘુનાથ જસુ સુનહિ જે નર અરુ નારિ। તિન્હ કર સકલ મનોરથ સિદ્ધ કરિહિ ત્રિસિરારિ।।30(ક)।। સો0-નીલોત્પલ તન સ્યામ કામ કોટિ સોભા અધિક। સુનિઅ તાસુ ગુન ગ્રામ જાસુ નામ અઘ ખગ બધિક।।30(ખ)।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી શ્રી ગણેશાય નમઃ શ્રીજાનકીવલ્લભો વિજયતે શ્રીરામચરિતમાનસ ~~~~~~~~ પઞ્ચમ સોપાન સુન્દરકાણ્ડ શાન્તં શાશ્વતમપ્રમેયમનઘં નિર્વાણશાન્તિપ્રદં બ્રહ્માશમ્ભુફણીન્દ્રસેવ્યમનિશં વેદાન્તવેદ્યં વિભુમ્ । રામાખ્યં જગદીશ્વરં સુરગુરું માયામનુષ્યં હરિં વન્દેઽહં કરુણાકરં રઘુવરં ભૂપાલચૂડ઼ામણિમ્।।1।। નાન્યા સ્પૃહા રઘુપતે હૃદયેઽસ્મદીયે સત્યં વદામિ ચ ભવાનખિલાન્તરાત્મા। ભક્તિં પ્રયચ્છ રઘુપુઙ્ગવ નિર્ભરાં મે કામાદિદોષરહિતં કુરુ માનસં ચ।।2।। અતુલિતબલધામં હેમશૈલાભદેહં દનુજવનકૃશાનું જ્ઞાનિનામગ્રગણ્યમ્। સકલગુણનિધાનં વાનરાણામધીશં રઘુપતિપ્રિયભક્તં વાતજાતં નમામિ।।3।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી જામવંત કે બચન સુહાએ। સુનિ હનુમંત હૃદય અતિ ભાએ।। તબ લગિ મોહિ પરિખેહુ તુમ્હ ભાઈ। સહિ દુખ કંદ મૂલ ફલ ખાઈ।। જબ લગિ આવૌં સીતહિ દેખી। હોઇહિ કાજુ મોહિ હરષ બિસેષી।। યહ કહિ નાઇ સબન્હિ કહુઁ માથા। ચલેઉ હરષિ હિયઁ ધરિ રઘુનાથા।। સિંધુ તીર એક ભૂધર સુંદર। કૌતુક કૂદિ ચઢ઼ેઉ તા ઊપર।। બાર બાર રઘુબીર સઁભારી। તરકેઉ પવનતનય બલ ભારી।। જેહિં ગિરિ ચરન દેઇ હનુમંતા। ચલેઉ સો ગા પાતાલ તુરંતા।। જિમિ અમોઘ રઘુપતિ કર બાના। એહી ભાઁતિ ચલેઉ હનુમાના।। જલનિધિ રઘુપતિ દૂત બિચારી। તૈં મૈનાક હોહિ શ્રમહારી।। દો0- હનૂમાન તેહિ પરસા કર પુનિ કીન્હ પ્રનામ। રામ કાજુ કીન્હેં બિનુ મોહિ કહાઁ બિશ્રામ।।1।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી જાત પવનસુત દેવન્હ દેખા। જાનૈં કહુઁ બલ બુદ્ધિ બિસેષા।। સુરસા નામ અહિન્હ કૈ માતા। પઠઇન્હિ આઇ કહી તેહિં બાતા।। આજુ સુરન્હ મોહિ દીન્હ અહારા। સુનત બચન કહ પવનકુમારા।। રામ કાજુ કરિ ફિરિ મૈં આવૌં। સીતા કઇ સુધિ પ્રભુહિ સુનાવૌં।। તબ તવ બદન પૈઠિહઉઁ આઈ। સત્ય કહઉઁ મોહિ જાન દે માઈ।। કબનેહુઁ જતન દેઇ નહિં જાના। ગ્રસસિ ન મોહિ કહેઉ હનુમાના।। જોજન ભરિ તેહિં બદનુ પસારા। કપિ તનુ કીન્હ દુગુન બિસ્તારા।। સોરહ જોજન મુખ તેહિં ઠયઊ। તુરત પવનસુત બત્તિસ ભયઊ।। જસ જસ સુરસા બદનુ બઢ઼ાવા। તાસુ દૂન કપિ રૂપ દેખાવા।। સત જોજન તેહિં આનન કીન્હા। અતિ લઘુ રૂપ પવનસુત લીન્હા।। બદન પઇઠિ પુનિ બાહેર આવા। માગા બિદા તાહિ સિરુ નાવા।। મોહિ સુરન્હ જેહિ લાગિ પઠાવા। બુધિ બલ મરમુ તોર મૈ પાવા।। દો0-રામ કાજુ સબુ કરિહહુ તુમ્હ બલ બુદ્ધિ નિધાન। આસિષ દેહ ગઈ સો હરષિ ચલેઉ હનુમાન।।2।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી નિસિચરિ એક સિંધુ મહુઁ રહઈ। કરિ માયા નભુ કે ખગ ગહઈ।। જીવ જંતુ જે ગગન ઉડ઼ાહીં। જલ બિલોકિ તિન્હ કૈ પરિછાહીં।। ગહઇ છાહઁ સક સો ન ઉડ઼ાઈ। એહિ બિધિ સદા ગગનચર ખાઈ।। સોઇ છલ હનૂમાન કહઁ કીન્હા। તાસુ કપટુ કપિ તુરતહિં ચીન્હા।। તાહિ મારિ મારુતસુત બીરા। બારિધિ પાર ગયઉ મતિધીરા।। તહાઁ જાઇ દેખી બન સોભા। ગુંજત ચંચરીક મધુ લોભા।। નાના તરુ ફલ ફૂલ સુહાએ। ખગ મૃગ બૃંદ દેખિ મન ભાએ।। સૈલ બિસાલ દેખિ એક આગેં। તા પર ધાઇ ચઢેઉ ભય ત્યાગેં।। ઉમા ન કછુ કપિ કૈ અધિકાઈ। પ્રભુ પ્રતાપ જો કાલહિ ખાઈ।। ગિરિ પર ચઢિ લંકા તેહિં દેખી। કહિ ન જાઇ અતિ દુર્ગ બિસેષી।। અતિ ઉતંગ જલનિધિ ચહુ પાસા। કનક કોટ કર પરમ પ્રકાસા।। છં=કનક કોટ બિચિત્ર મનિ કૃત સુંદરાયતના ઘના। ચઉહટ્ટ હટ્ટ સુબટ્ટ બીથીં ચારુ પુર બહુ બિધિ બના।। ગજ બાજિ ખચ્ચર નિકર પદચર રથ બરૂથિન્હ કો ગનૈ।। બહુરૂપ નિસિચર જૂથ અતિબલ સેન બરનત નહિં બનૈ।।1।। બન બાગ ઉપબન બાટિકા સર કૂપ બાપીં સોહહીં। નર નાગ સુર ગંધર્બ કન્યા રૂપ મુનિ મન મોહહીં।। કહુઁ માલ દેહ બિસાલ સૈલ સમાન અતિબલ ગર્જહીં। નાના અખારેન્હ ભિરહિં બહુ બિધિ એક એકન્હ તર્જહીં।।2।। કરિ જતન ભટ કોટિન્હ બિકટ તન નગર ચહુઁ દિસિ રચ્છહીં। કહુઁ મહિષ માનષુ ધેનુ ખર અજ ખલ નિસાચર ભચ્છહીં।। એહિ લાગિ તુલસીદાસ ઇન્હ કી કથા કછુ એક હૈ કહી। રઘુબીર સર તીરથ સરીરન્હિ ત્યાગિ ગતિ પૈહહિં સહી।।3।। દો0-પુર રખવારે દેખિ બહુ કપિ મન કીન્હ બિચાર। અતિ લઘુ રૂપ ધરૌં નિસિ નગર કરૌં પઇસાર।।3।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી મસક સમાન રૂપ કપિ ધરી। લંકહિ ચલેઉ સુમિરિ નરહરી।। નામ લંકિની એક નિસિચરી। સો કહ ચલેસિ મોહિ નિંદરી।। જાનેહિ નહીં મરમુ સઠ મોરા। મોર અહાર જહાઁ લગિ ચોરા।। મુઠિકા એક મહા કપિ હની। રુધિર બમત ધરનીં ઢનમની।। પુનિ સંભારિ ઉઠિ સો લંકા। જોરિ પાનિ કર બિનય સંસકા।। જબ રાવનહિ બ્રહ્મ બર દીન્હા। ચલત બિરંચિ કહા મોહિ ચીન્હા।। બિકલ હોસિ તૈં કપિ કેં મારે। તબ જાનેસુ નિસિચર સંઘારે।। તાત મોર અતિ પુન્ય બહૂતા। દેખેઉઁ નયન રામ કર દૂતા।। દો0-તાત સ્વર્ગ અપબર્ગ સુખ ધરિઅ તુલા એક અંગ। તૂલ ન તાહિ સકલ મિલિ જો સુખ લવ સતસંગ।।4।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી પ્રબિસિ નગર કીજે સબ કાજા। હૃદયઁ રાખિ કૌસલપુર રાજા।। ગરલ સુધા રિપુ કરહિં મિતાઈ। ગોપદ સિંધુ અનલ સિતલાઈ।। ગરુડ઼ સુમેરુ રેનૂ સમ તાહી। રામ કૃપા કરિ ચિતવા જાહી।। અતિ લઘુ રૂપ ધરેઉ હનુમાના। પૈઠા નગર સુમિરિ ભગવાના।। મંદિર મંદિર પ્રતિ કરિ સોધા। દેખે જહઁ તહઁ અગનિત જોધા।। ગયઉ દસાનન મંદિર માહીં। અતિ બિચિત્ર કહિ જાત સો નાહીં।। સયન કિએ દેખા કપિ તેહી। મંદિર મહુઁ ન દીખિ બૈદેહી।। ભવન એક પુનિ દીખ સુહાવા। હરિ મંદિર તહઁ ભિન્ન બનાવા।। દો0-રામાયુધ અંકિત ગૃહ સોભા બરનિ ન જાઇ। નવ તુલસિકા બૃંદ તહઁ દેખિ હરષિ કપિરાઇ।।5।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી લંકા નિસિચર નિકર નિવાસા। ઇહાઁ કહાઁ સજ્જન કર બાસા।। મન મહુઁ તરક કરૈ કપિ લાગા। તેહીં સમય બિભીષનુ જાગા।। રામ રામ તેહિં સુમિરન કીન્હા। હૃદયઁ હરષ કપિ સજ્જન ચીન્હા।। એહિ સન હઠિ કરિહઉઁ પહિચાની। સાધુ તે હોઇ ન કારજ હાની।। બિપ્ર રુપ ધરિ બચન સુનાએ। સુનત બિભીષણ ઉઠિ તહઁ આએ।। કરિ પ્રનામ પૂઁછી કુસલાઈ। બિપ્ર કહહુ નિજ કથા બુઝાઈ।। કી તુમ્હ હરિ દાસન્હ મહઁ કોઈ। મોરેં હૃદય પ્રીતિ અતિ હોઈ।। કી તુમ્હ રામુ દીન અનુરાગી। આયહુ મોહિ કરન બડ઼ભાગી।। દો0-તબ હનુમંત કહી સબ રામ કથા નિજ નામ। સુનત જુગલ તન પુલક મન મગન સુમિરિ ગુન ગ્રામ।।6।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી સુનહુ પવનસુત રહનિ હમારી। જિમિ દસનન્હિ મહુઁ જીભ બિચારી।। તાત કબહુઁ મોહિ જાનિ અનાથા। કરિહહિં કૃપા ભાનુકુલ નાથા।। તામસ તનુ કછુ સાધન નાહીં। પ્રીતિ ન પદ સરોજ મન માહીં।। અબ મોહિ ભા ભરોસ હનુમંતા। બિનુ હરિકૃપા મિલહિં નહિં સંતા।। જૌ રઘુબીર અનુગ્રહ કીન્હા। તૌ તુમ્હ મોહિ દરસુ હઠિ દીન્હા।। સુનહુ બિભીષન પ્રભુ કૈ રીતી। કરહિં સદા સેવક પર પ્રીતી।। કહહુ કવન મૈં પરમ કુલીના। કપિ ચંચલ સબહીં બિધિ હીના।। પ્રાત લેઇ જો નામ હમારા। તેહિ દિન તાહિ ન મિલૈ અહારા।। દો0-અસ મૈં અધમ સખા સુનુ મોહૂ પર રઘુબીર। કીન્હી કૃપા સુમિરિ ગુન ભરે બિલોચન નીર।।7।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી જાનતહૂઁ અસ સ્વામિ બિસારી। ફિરહિં તે કાહે ન હોહિં દુખારી।। એહિ બિધિ કહત રામ ગુન ગ્રામા। પાવા અનિર્બાચ્ય બિશ્રામા।। પુનિ સબ કથા બિભીષન કહી। જેહિ બિધિ જનકસુતા તહઁ રહી।। તબ હનુમંત કહા સુનુ ભ્રાતા। દેખી ચહઉઁ જાનકી માતા।। જુગુતિ બિભીષન સકલ સુનાઈ। ચલેઉ પવનસુત બિદા કરાઈ।। કરિ સોઇ રૂપ ગયઉ પુનિ તહવાઁ। બન અસોક સીતા રહ જહવાઁ।। દેખિ મનહિ મહુઁ કીન્હ પ્રનામા। બૈઠેહિં બીતિ જાત નિસિ જામા।। કૃસ તન સીસ જટા એક બેની। જપતિ હૃદયઁ રઘુપતિ ગુન શ્રેની।। દો0-નિજ પદ નયન દિએઁ મન રામ પદ કમલ લીન। પરમ દુખી ભા પવનસુત દેખિ જાનકી દીન।।8।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી તરુ પલ્લવ મહુઁ રહા લુકાઈ। કરઇ બિચાર કરૌં કા ભાઈ।। તેહિ અવસર રાવનુ તહઁ આવા। સંગ નારિ બહુ કિએઁ બનાવા।। બહુ બિધિ ખલ સીતહિ સમુઝાવા। સામ દાન ભય ભેદ દેખાવા।। કહ રાવનુ સુનુ સુમુખિ સયાની। મંદોદરી આદિ સબ રાની।। તવ અનુચરીં કરઉઁ પન મોરા। એક બાર બિલોકુ મમ ઓરા।। તૃન ધરિ ઓટ કહતિ બૈદેહી। સુમિરિ અવધપતિ પરમ સનેહી।। સુનુ દસમુખ ખદ્યોત પ્રકાસા। કબહુઁ કિ નલિની કરઇ બિકાસા।। અસ મન સમુઝુ કહતિ જાનકી। ખલ સુધિ નહિં રઘુબીર બાન કી।। સઠ સૂને હરિ આનેહિ મોહિ। અધમ નિલજ્જ લાજ નહિં તોહી।। દો0- આપુહિ સુનિ ખદ્યોત સમ રામહિ ભાનુ સમાન। પરુષ બચન સુનિ કાઢ઼િ અસિ બોલા અતિ ખિસિઆન।।9।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી સીતા તૈં મમ કૃત અપમાના। કટિહઉઁ તવ સિર કઠિન કૃપાના।। નાહિં ત સપદિ માનુ મમ બાની। સુમુખિ હોતિ ન ત જીવન હાની।। સ્યામ સરોજ દામ સમ સુંદર। પ્રભુ ભુજ કરિ કર સમ દસકંધર।। સો ભુજ કંઠ કિ તવ અસિ ઘોરા। સુનુ સઠ અસ પ્રવાન પન મોરા।। ચંદ્રહાસ હરુ મમ પરિતાપં। રઘુપતિ બિરહ અનલ સંજાતં।। સીતલ નિસિત બહસિ બર ધારા। કહ સીતા હરુ મમ દુખ ભારા।। સુનત બચન પુનિ મારન ધાવા। મયતનયાઁ કહિ નીતિ બુઝાવા।। કહેસિ સકલ નિસિચરિન્હ બોલાઈ। સીતહિ બહુ બિધિ ત્રાસહુ જાઈ।। માસ દિવસ મહુઁ કહા ન માના। તૌ મૈં મારબિ કાઢ઼િ કૃપાના।। દો0-ભવન ગયઉ દસકંધર ઇહાઁ પિસાચિનિ બૃંદ। સીતહિ ત્રાસ દેખાવહિ ધરહિં રૂપ બહુ મંદ।।10।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી ત્રિજટા નામ રાચ્છસી એકા। રામ ચરન રતિ નિપુન બિબેકા।। સબન્હૌ બોલિ સુનાએસિ સપના। સીતહિ સેઇ કરહુ હિત અપના।। સપનેં બાનર લંકા જારી। જાતુધાન સેના સબ મારી।। ખર આરૂઢ઼ નગન દસસીસા। મુંડિત સિર ખંડિત ભુજ બીસા।। એહિ બિધિ સો દચ્છિન દિસિ જાઈ। લંકા મનહુઁ બિભીષન પાઈ।। નગર ફિરી રઘુબીર દોહાઈ। તબ પ્રભુ સીતા બોલિ પઠાઈ।। યહ સપના મેં કહઉઁ પુકારી। હોઇહિ સત્ય ગએઁ દિન ચારી।। તાસુ બચન સુનિ તે સબ ડરીં। જનકસુતા કે ચરનન્હિ પરીં।। દો0-જહઁ તહઁ ગઈં સકલ તબ સીતા કર મન સોચ। માસ દિવસ બીતેં મોહિ મારિહિ નિસિચર પોચ।।11।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી ત્રિજટા સન બોલી કર જોરી। માતુ બિપતિ સંગિનિ તૈં મોરી।। તજૌં દેહ કરુ બેગિ ઉપાઈ। દુસહુ બિરહુ અબ નહિં સહિ જાઈ।। આનિ કાઠ રચુ ચિતા બનાઈ। માતુ અનલ પુનિ દેહિ લગાઈ।। સત્ય કરહિ મમ પ્રીતિ સયાની। સુનૈ કો શ્રવન સૂલ સમ બાની।। સુનત બચન પદ ગહિ સમુઝાએસિ। પ્રભુ પ્રતાપ બલ સુજસુ સુનાએસિ।। નિસિ ન અનલ મિલ સુનુ સુકુમારી। અસ કહિ સો નિજ ભવન સિધારી।। કહ સીતા બિધિ ભા પ્રતિકૂલા। મિલહિ ન પાવક મિટિહિ ન સૂલા।। દેખિઅત પ્રગટ ગગન અંગારા। અવનિ ન આવત એકઉ તારા।। પાવકમય સસિ સ્ત્રવત ન આગી। માનહુઁ મોહિ જાનિ હતભાગી।। સુનહિ બિનય મમ બિટપ અસોકા। સત્ય નામ કરુ હરુ મમ સોકા।। નૂતન કિસલય અનલ સમાના। દેહિ અગિનિ જનિ કરહિ નિદાના।। દેખિ પરમ બિરહાકુલ સીતા। સો છન કપિહિ કલપ સમ બીતા।। સો0-કપિ કરિ હૃદયઁ બિચાર દીન્હિ મુદ્રિકા ડારી તબ। જનુ અસોક અંગાર દીન્હિ હરષિ ઉઠિ કર ગહેઉ।।12।। તબ દેખી મુદ્રિકા મનોહર। રામ નામ અંકિત અતિ સુંદર।। ચકિત ચિતવ મુદરી પહિચાની। હરષ બિષાદ હૃદયઁ અકુલાની।। જીતિ કો સકઇ અજય રઘુરાઈ। માયા તેં અસિ રચિ નહિં જાઈ।। સીતા મન બિચાર કર નાના। મધુર બચન બોલેઉ હનુમાના।। રામચંદ્ર ગુન બરનૈં લાગા। સુનતહિં સીતા કર દુખ ભાગા।। લાગીં સુનૈં શ્રવન મન લાઈ। આદિહુ તેં સબ કથા સુનાઈ।। શ્રવનામૃત જેહિં કથા સુહાઈ। કહિ સો પ્રગટ હોતિ કિન ભાઈ।। તબ હનુમંત નિકટ ચલિ ગયઊ। ફિરિ બૈંઠીં મન બિસમય ભયઊ।। રામ દૂત મૈં માતુ જાનકી। સત્ય સપથ કરુનાનિધાન કી।। યહ મુદ્રિકા માતુ મૈં આની। દીન્હિ રામ તુમ્હ કહઁ સહિદાની।। નર બાનરહિ સંગ કહુ કૈસેં। કહિ કથા ભઇ સંગતિ જૈસેં।। દો0-કપિ કે બચન સપ્રેમ સુનિ ઉપજા મન બિસ્વાસ।। જાના મન ક્રમ બચન યહ કૃપાસિંધુ કર દાસ।।13।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી હરિજન જાનિ પ્રીતિ અતિ ગાઢ઼ી। સજલ નયન પુલકાવલિ બાઢ઼ી।। બૂડ઼ત બિરહ જલધિ હનુમાના। ભયઉ તાત મોં કહુઁ જલજાના।। અબ કહુ કુસલ જાઉઁ બલિહારી। અનુજ સહિત સુખ ભવન ખરારી।। કોમલચિત કૃપાલ રઘુરાઈ। કપિ કેહિ હેતુ ધરી નિઠુરાઈ।। સહજ બાનિ સેવક સુખ દાયક। કબહુઁક સુરતિ કરત રઘુનાયક।। કબહુઁ નયન મમ સીતલ તાતા। હોઇહહિ નિરખિ સ્યામ મૃદુ ગાતા।। બચનુ ન આવ નયન ભરે બારી। અહહ નાથ હૌં નિપટ બિસારી।। દેખિ પરમ બિરહાકુલ સીતા। બોલા કપિ મૃદુ બચન બિનીતા।। માતુ કુસલ પ્રભુ અનુજ સમેતા। તવ દુખ દુખી સુકૃપા નિકેતા।। જનિ જનની માનહુ જિયઁ ઊના। તુમ્હ તે પ્રેમુ રામ કેં દૂના।। દો0-રઘુપતિ કર સંદેસુ અબ સુનુ જનની ધરિ ધીર। અસ કહિ કપિ ગદ ગદ ભયઉ ભરે બિલોચન નીર।।14।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી કહેઉ રામ બિયોગ તવ સીતા। મો કહુઁ સકલ ભએ બિપરીતા।। નવ તરુ કિસલય મનહુઁ કૃસાનૂ। કાલનિસા સમ નિસિ સસિ ભાનૂ।। કુબલય બિપિન કુંત બન સરિસા। બારિદ તપત તેલ જનુ બરિસા।। જે હિત રહે કરત તેઇ પીરા। ઉરગ સ્વાસ સમ ત્રિબિધ સમીરા।। કહેહૂ તેં કછુ દુખ ઘટિ હોઈ। કાહિ કહૌં યહ જાન ન કોઈ।। તત્વ પ્રેમ કર મમ અરુ તોરા। જાનત પ્રિયા એકુ મનુ મોરા।। સો મનુ સદા રહત તોહિ પાહીં। જાનુ પ્રીતિ રસુ એતેનહિ માહીં।। પ્રભુ સંદેસુ સુનત બૈદેહી। મગન પ્રેમ તન સુધિ નહિં તેહી।। કહ કપિ હૃદયઁ ધીર ધરુ માતા। સુમિરુ રામ સેવક સુખદાતા।। ઉર આનહુ રઘુપતિ પ્રભુતાઈ। સુનિ મમ બચન તજહુ કદરાઈ।। દો0-નિસિચર નિકર પતંગ સમ રઘુપતિ બાન કૃસાનુ। જનની હૃદયઁ ધીર ધરુ જરે નિસાચર જાનુ।।15।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી જૌં રઘુબીર હોતિ સુધિ પાઈ। કરતે નહિં બિલંબુ રઘુરાઈ।। રામબાન રબિ ઉએઁ જાનકી। તમ બરૂથ કહઁ જાતુધાન કી।। અબહિં માતુ મૈં જાઉઁ લવાઈ। પ્રભુ આયસુ નહિં રામ દોહાઈ।। કછુક દિવસ જનની ધરુ ધીરા। કપિન્હ સહિત અઇહહિં રઘુબીરા।। નિસિચર મારિ તોહિ લૈ જૈહહિં। તિહુઁ પુર નારદાદિ જસુ ગૈહહિં।। હૈં સુત કપિ સબ તુમ્હહિ સમાના। જાતુધાન અતિ ભટ બલવાના।। મોરેં હૃદય પરમ સંદેહા। સુનિ કપિ પ્રગટ કીન્હ નિજ દેહા।। કનક ભૂધરાકાર સરીરા। સમર ભયંકર અતિબલ બીરા।। સીતા મન ભરોસ તબ ભયઊ। પુનિ લઘુ રૂપ પવનસુત લયઊ।। દો0-સુનુ માતા સાખામૃગ નહિં બલ બુદ્ધિ બિસાલ। પ્રભુ પ્રતાપ તેં ગરુડ઼હિ ખાઇ પરમ લઘુ બ્યાલ।।16।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી મન સંતોષ સુનત કપિ બાની। ભગતિ પ્રતાપ તેજ બલ સાની।। આસિષ દીન્હિ રામપ્રિય જાના। હોહુ તાત બલ સીલ નિધાના।। અજર અમર ગુનનિધિ સુત હોહૂ। કરહુઁ બહુત રઘુનાયક છોહૂ।। કરહુઁ કૃપા પ્રભુ અસ સુનિ કાના। નિર્ભર પ્રેમ મગન હનુમાના।। બાર બાર નાએસિ પદ સીસા। બોલા બચન જોરિ કર કીસા।। અબ કૃતકૃત્ય ભયઉઁ મૈં માતા। આસિષ તવ અમોઘ બિખ્યાતા।। સુનહુ માતુ મોહિ અતિસય ભૂખા। લાગિ દેખિ સુંદર ફલ રૂખા।। સુનુ સુત કરહિં બિપિન રખવારી। પરમ સુભટ રજનીચર ભારી।। તિન્હ કર ભય માતા મોહિ નાહીં। જૌં તુમ્હ સુખ માનહુ મન માહીં।। દો0-દેખિ બુદ્ધિ બલ નિપુન કપિ કહેઉ જાનકીં જાહુ। રઘુપતિ ચરન હૃદયઁ ધરિ તાત મધુર ફલ ખાહુ।।17।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી ચલેઉ નાઇ સિરુ પૈઠેઉ બાગા। ફલ ખાએસિ તરુ તોરૈં લાગા।। રહે તહાઁ બહુ ભટ રખવારે। કછુ મારેસિ કછુ જાઇ પુકારે।। નાથ એક આવા કપિ ભારી। તેહિં અસોક બાટિકા ઉજારી।। ખાએસિ ફલ અરુ બિટપ ઉપારે। રચ્છક મર્દિ મર્દિ મહિ ડારે।। સુનિ રાવન પઠએ ભટ નાના। તિન્હહિ દેખિ ગર્જેઉ હનુમાના।। સબ રજનીચર કપિ સંઘારે। ગએ પુકારત કછુ અધમારે।। પુનિ પઠયઉ તેહિં અચ્છકુમારા। ચલા સંગ લૈ સુભટ અપારા।। આવત દેખિ બિટપ ગહિ તર્જા। તાહિ નિપાતિ મહાધુનિ ગર્જા।। દો0-કછુ મારેસિ કછુ મર્દેસિ કછુ મિલએસિ ધરિ ધૂરિ। કછુ પુનિ જાઇ પુકારે પ્રભુ મર્કટ બલ ભૂરિ।।18।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી સુનિ સુત બધ લંકેસ રિસાના। પઠએસિ મેઘનાદ બલવાના।। મારસિ જનિ સુત બાંધેસુ તાહી। દેખિઅ કપિહિ કહાઁ કર આહી।। ચલા ઇંદ્રજિત અતુલિત જોધા। બંધુ નિધન સુનિ ઉપજા ક્રોધા।। કપિ દેખા દારુન ભટ આવા। કટકટાઇ ગર્જા અરુ ધાવા।। અતિ બિસાલ તરુ એક ઉપારા। બિરથ કીન્હ લંકેસ કુમારા।। રહે મહાભટ તાકે સંગા। ગહિ ગહિ કપિ મર્દઇ નિજ અંગા।। તિન્હહિ નિપાતિ તાહિ સન બાજા। ભિરે જુગલ માનહુઁ ગજરાજા। મુઠિકા મારિ ચઢ઼ા તરુ જાઈ। તાહિ એક છન મુરુછા આઈ।। ઉઠિ બહોરિ કીન્હિસિ બહુ માયા। જીતિ ન જાઇ પ્રભંજન જાયા।। દો0-બ્રહ્મ અસ્ત્ર તેહિં સાઁધા કપિ મન કીન્હ બિચાર। જૌં ન બ્રહ્મસર માનઉઁ મહિમા મિટઇ અપાર।।19।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી બ્રહ્મબાન કપિ કહુઁ તેહિ મારા। પરતિહુઁ બાર કટકુ સંઘારા।। તેહિ દેખા કપિ મુરુછિત ભયઊ। નાગપાસ બાઁધેસિ લૈ ગયઊ।। જાસુ નામ જપિ સુનહુ ભવાની। ભવ બંધન કાટહિં નર ગ્યાની।। તાસુ દૂત કિ બંધ તરુ આવા। પ્રભુ કારજ લગિ કપિહિં બઁધાવા।। કપિ બંધન સુનિ નિસિચર ધાએ। કૌતુક લાગિ સભાઁ સબ આએ।। દસમુખ સભા દીખિ કપિ જાઈ। કહિ ન જાઇ કછુ અતિ પ્રભુતાઈ।। કર જોરેં સુર દિસિપ બિનીતા। ભૃકુટિ બિલોકત સકલ સભીતા।। દેખિ પ્રતાપ ન કપિ મન સંકા। જિમિ અહિગન મહુઁ ગરુડ઼ અસંકા।। દો0-કપિહિ બિલોકિ દસાનન બિહસા કહિ દુર્બાદ। સુત બધ સુરતિ કીન્હિ પુનિ ઉપજા હૃદયઁ બિષાદ।।20।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી કહ લંકેસ કવન તૈં કીસા। કેહિં કે બલ ઘાલેહિ બન ખીસા।। કી ધૌં શ્રવન સુનેહિ નહિં મોહી। દેખઉઁ અતિ અસંક સઠ તોહી।। મારે નિસિચર કેહિં અપરાધા। કહુ સઠ તોહિ ન પ્રાન કઇ બાધા।। સુન રાવન બ્રહ્માંડ નિકાયા। પાઇ જાસુ બલ બિરચિત માયા।। જાકેં બલ બિરંચિ હરિ ઈસા। પાલત સૃજત હરત દસસીસા। જા બલ સીસ ધરત સહસાનન। અંડકોસ સમેત ગિરિ કાનન।। ધરઇ જો બિબિધ દેહ સુરત્રાતા। તુમ્હ તે સઠન્હ સિખાવનુ દાતા। હર કોદંડ કઠિન જેહિ ભંજા। તેહિ સમેત નૃપ દલ મદ ગંજા।। ખર દૂષન ત્રિસિરા અરુ બાલી। બધે સકલ અતુલિત બલસાલી।। દો0-જાકે બલ લવલેસ તેં જિતેહુ ચરાચર ઝારિ। તાસુ દૂત મૈં જા કરિ હરિ આનેહુ પ્રિય નારિ।।21।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી જાનઉઁ મૈં તુમ્હારિ પ્રભુતાઈ। સહસબાહુ સન પરી લરાઈ।। સમર બાલિ સન કરિ જસુ પાવા। સુનિ કપિ બચન બિહસિ બિહરાવા।। ખાયઉઁ ફલ પ્રભુ લાગી ભૂઁખા। કપિ સુભાવ તેં તોરેઉઁ રૂખા।। સબ કેં દેહ પરમ પ્રિય સ્વામી। મારહિં મોહિ કુમારગ ગામી।। જિન્હ મોહિ મારા તે મૈં મારે। તેહિ પર બાઁધેઉ તનયઁ તુમ્હારે।। મોહિ ન કછુ બાઁધે કઇ લાજા। કીન્હ ચહઉઁ નિજ પ્રભુ કર કાજા।। બિનતી કરઉઁ જોરિ કર રાવન। સુનહુ માન તજિ મોર સિખાવન।। દેખહુ તુમ્હ નિજ કુલહિ બિચારી। ભ્રમ તજિ ભજહુ ભગત ભય હારી।। જાકેં ડર અતિ કાલ ડેરાઈ। જો સુર અસુર ચરાચર ખાઈ।। તાસોં બયરુ કબહુઁ નહિં કીજૈ। મોરે કહેં જાનકી દીજૈ।। દો0-પ્રનતપાલ રઘુનાયક કરુના સિંધુ ખરારિ। ગએઁ સરન પ્રભુ રાખિહૈં તવ અપરાધ બિસારિ।।22।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી રામ ચરન પંકજ ઉર ધરહૂ। લંકા અચલ રાજ તુમ્હ કરહૂ।। રિષિ પુલિસ્ત જસુ બિમલ મંયકા। તેહિ સસિ મહુઁ જનિ હોહુ કલંકા।। રામ નામ બિનુ ગિરા ન સોહા। દેખુ બિચારિ ત્યાગિ મદ મોહા।। બસન હીન નહિં સોહ સુરારી। સબ ભૂષણ ભૂષિત બર નારી।। રામ બિમુખ સંપતિ પ્રભુતાઈ। જાઇ રહી પાઈ બિનુ પાઈ।। સજલ મૂલ જિન્હ સરિતન્હ નાહીં। બરષિ ગએ પુનિ તબહિં સુખાહીં।। સુનુ દસકંઠ કહઉઁ પન રોપી। બિમુખ રામ ત્રાતા નહિં કોપી।। સંકર સહસ બિષ્નુ અજ તોહી। સકહિં ન રાખિ રામ કર દ્રોહી।। દો0-મોહમૂલ બહુ સૂલ પ્રદ ત્યાગહુ તમ અભિમાન। ભજહુ રામ રઘુનાયક કૃપા સિંધુ ભગવાન।।23।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી જદપિ કહિ કપિ અતિ હિત બાની। ભગતિ બિબેક બિરતિ નય સાની।। બોલા બિહસિ મહા અભિમાની। મિલા હમહિ કપિ ગુર બડ઼ ગ્યાની।। મૃત્યુ નિકટ આઈ ખલ તોહી। લાગેસિ અધમ સિખાવન મોહી।। ઉલટા હોઇહિ કહ હનુમાના। મતિભ્રમ તોર પ્રગટ મૈં જાના।। સુનિ કપિ બચન બહુત ખિસિઆના। બેગિ ન હરહુઁ મૂઢ઼ કર પ્રાના।। સુનત નિસાચર મારન ધાએ। સચિવન્હ સહિત બિભીષનુ આએ। નાઇ સીસ કરિ બિનય બહૂતા। નીતિ બિરોધ ન મારિઅ દૂતા।। આન દંડ કછુ કરિઅ ગોસાઁઈ। સબહીં કહા મંત્ર ભલ ભાઈ।। સુનત બિહસિ બોલા દસકંધર। અંગ ભંગ કરિ પઠઇઅ બંદર।। દો-કપિ કેં મમતા પૂઁછ પર સબહિ કહઉઁ સમુઝાઇ। તેલ બોરિ પટ બાઁધિ પુનિ પાવક દેહુ લગાઇ।।24।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી પૂઁછહીન બાનર તહઁ જાઇહિ। તબ સઠ નિજ નાથહિ લઇ આઇહિ।। જિન્હ કૈ કીન્હસિ બહુત બડ઼ાઈ। દેખેઉઁûમૈં તિન્હ કૈ પ્રભુતાઈ।। બચન સુનત કપિ મન મુસુકાના। ભઇ સહાય સારદ મૈં જાના।। જાતુધાન સુનિ રાવન બચના। લાગે રચૈં મૂઢ઼ સોઇ રચના।। રહા ન નગર બસન ઘૃત તેલા। બાઢ઼ી પૂઁછ કીન્હ કપિ ખેલા।। કૌતુક કહઁ આએ પુરબાસી। મારહિં ચરન કરહિં બહુ હાઁસી।। બાજહિં ઢોલ દેહિં સબ તારી। નગર ફેરિ પુનિ પૂઁછ પ્રજારી।। પાવક જરત દેખિ હનુમંતા। ભયઉ પરમ લઘુ રુપ તુરંતા।। નિબુકિ ચઢ઼ેઉ કપિ કનક અટારીં। ભઈ સભીત નિસાચર નારીં।। દો0-હરિ પ્રેરિત તેહિ અવસર ચલે મરુત ઉનચાસ। અટ્ટહાસ કરિ ગર્જા કપિ બઢ઼િ લાગ અકાસ।।25।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી દેહ બિસાલ પરમ હરુઆઈ। મંદિર તેં મંદિર ચઢ઼ ધાઈ।। જરઇ નગર ભા લોગ બિહાલા। ઝપટ લપટ બહુ કોટિ કરાલા।। તાત માતુ હા સુનિઅ પુકારા। એહિ અવસર કો હમહિ ઉબારા।। હમ જો કહા યહ કપિ નહિં હોઈ। બાનર રૂપ ધરેં સુર કોઈ।। સાધુ અવગ્યા કર ફલુ ઐસા। જરઇ નગર અનાથ કર જૈસા।। જારા નગરુ નિમિષ એક માહીં। એક બિભીષન કર ગૃહ નાહીં।। તા કર દૂત અનલ જેહિં સિરિજા। જરા ન સો તેહિ કારન ગિરિજા।। ઉલટિ પલટિ લંકા સબ જારી। કૂદિ પરા પુનિ સિંધુ મઝારી।। દો0-પૂઁછ બુઝાઇ ખોઇ શ્રમ ધરિ લઘુ રૂપ બહોરિ। જનકસુતા કે આગેં ઠાઢ઼ ભયઉ કર જોરિ।।26।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી માતુ મોહિ દીજે કછુ ચીન્હા। જૈસેં રઘુનાયક મોહિ દીન્હા।। ચૂડ઼ામનિ ઉતારિ તબ દયઊ। હરષ સમેત પવનસુત લયઊ।। કહેહુ તાત અસ મોર પ્રનામા। સબ પ્રકાર પ્રભુ પૂરનકામા।। દીન દયાલ બિરિદુ સંભારી। હરહુ નાથ મમ સંકટ ભારી।। તાત સક્રસુત કથા સુનાએહુ। બાન પ્રતાપ પ્રભુહિ સમુઝાએહુ।। માસ દિવસ મહુઁ નાથુ ન આવા। તૌ પુનિ મોહિ જિઅત નહિં પાવા।। કહુ કપિ કેહિ બિધિ રાખૌં પ્રાના। તુમ્હહૂ તાત કહત અબ જાના।। તોહિ દેખિ સીતલિ ભઇ છાતી। પુનિ મો કહુઁ સોઇ દિનુ સો રાતી।। દો0-જનકસુતહિ સમુઝાઇ કરિ બહુ બિધિ ધીરજુ દીન્હ। ચરન કમલ સિરુ નાઇ કપિ ગવનુ રામ પહિં કીન્હ।।27।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી ચલત મહાધુનિ ગર્જેસિ ભારી। ગર્ભ સ્ત્રવહિં સુનિ નિસિચર નારી।। નાઘિ સિંધુ એહિ પારહિ આવા। સબદ કિલકિલા કપિન્હ સુનાવા।। હરષે સબ બિલોકિ હનુમાના। નૂતન જન્મ કપિન્હ તબ જાના।। મુખ પ્રસન્ન તન તેજ બિરાજા। કીન્હેસિ રામચન્દ્ર કર કાજા।। મિલે સકલ અતિ ભએ સુખારી। તલફત મીન પાવ જિમિ બારી।। ચલે હરષિ રઘુનાયક પાસા। પૂઁછત કહત નવલ ઇતિહાસા।। તબ મધુબન ભીતર સબ આએ। અંગદ સંમત મધુ ફલ ખાએ।। રખવારે જબ બરજન લાગે। મુષ્ટિ પ્રહાર હનત સબ ભાગે।। દો0-જાઇ પુકારે તે સબ બન ઉજાર જુબરાજ। સુનિ સુગ્રીવ હરષ કપિ કરિ આએ પ્રભુ કાજ।।28।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી જૌં ન હોતિ સીતા સુધિ પાઈ। મધુબન કે ફલ સકહિં કિ ખાઈ।। એહિ બિધિ મન બિચાર કર રાજા। આઇ ગએ કપિ સહિત સમાજા।। આઇ સબન્હિ નાવા પદ સીસા। મિલેઉ સબન્હિ અતિ પ્રેમ કપીસા।। પૂઁછી કુસલ કુસલ પદ દેખી। રામ કૃપાઁ ભા કાજુ બિસેષી।। નાથ કાજુ કીન્હેઉ હનુમાના। રાખે સકલ કપિન્હ કે પ્રાના।। સુનિ સુગ્રીવ બહુરિ તેહિ મિલેઊ। કપિન્હ સહિત રઘુપતિ પહિં ચલેઊ। રામ કપિન્હ જબ આવત દેખા। કિએઁ કાજુ મન હરષ બિસેષા।। ફટિક સિલા બૈઠે દ્વૌ ભાઈ। પરે સકલ કપિ ચરનન્હિ જાઈ।। દો0-પ્રીતિ સહિત સબ ભેટે રઘુપતિ કરુના પુંજ। પૂઁછી કુસલ નાથ અબ કુસલ દેખિ પદ કંજ।।29।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી જામવંત કહ સુનુ રઘુરાયા। જા પર નાથ કરહુ તુમ્હ દાયા।। તાહિ સદા સુભ કુસલ નિરંતર। સુર નર મુનિ પ્રસન્ન તા ઊપર।। સોઇ બિજઈ બિનઈ ગુન સાગર। તાસુ સુજસુ ત્રેલોક ઉજાગર।। પ્રભુ કીં કૃપા ભયઉ સબુ કાજૂ। જન્મ હમાર સુફલ ભા આજૂ।। નાથ પવનસુત કીન્હિ જો કરની। સહસહુઁ મુખ ન જાઇ સો બરની।। પવનતનય કે ચરિત સુહાએ। જામવંત રઘુપતિહિ સુનાએ।। સુનત કૃપાનિધિ મન અતિ ભાએ। પુનિ હનુમાન હરષિ હિયઁ લાએ।। કહહુ તાત કેહિ ભાઁતિ જાનકી। રહતિ કરતિ રચ્છા સ્વપ્રાન કી।। દો0-નામ પાહરુ દિવસ નિસિ ધ્યાન તુમ્હાર કપાટ। લોચન નિજ પદ જંત્રિત જાહિં પ્રાન કેહિં બાટ।।30।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી ચલત મોહિ ચૂડ઼ામનિ દીન્હી। રઘુપતિ હૃદયઁ લાઇ સોઇ લીન્હી।। નાથ જુગલ લોચન ભરિ બારી। બચન કહે કછુ જનકકુમારી।। અનુજ સમેત ગહેહુ પ્રભુ ચરના। દીન બંધુ પ્રનતારતિ હરના।। મન ક્રમ બચન ચરન અનુરાગી। કેહિ અપરાધ નાથ હૌં ત્યાગી।। અવગુન એક મોર મૈં માના। બિછુરત પ્રાન ન કીન્હ પયાના।। નાથ સો નયનન્હિ કો અપરાધા। નિસરત પ્રાન કરિહિં હઠિ બાધા।। બિરહ અગિનિ તનુ તૂલ સમીરા। સ્વાસ જરઇ છન માહિં સરીરા।। નયન સ્ત્રવહિ જલુ નિજ હિત લાગી। જરૈં ન પાવ દેહ બિરહાગી। સીતા કે અતિ બિપતિ બિસાલા। બિનહિં કહેં ભલિ દીનદયાલા।। દો0-નિમિષ નિમિષ કરુનાનિધિ જાહિં કલપ સમ બીતિ। બેગિ ચલિય પ્રભુ આનિઅ ભુજ બલ ખલ દલ જીતિ।।31।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી સુનિ સીતા દુખ પ્રભુ સુખ અયના। ભરિ આએ જલ રાજિવ નયના।। બચન કાઁય મન મમ ગતિ જાહી। સપનેહુઁ બૂઝિઅ બિપતિ કિ તાહી।। કહ હનુમંત બિપતિ પ્રભુ સોઈ। જબ તવ સુમિરન ભજન ન હોઈ।। કેતિક બાત પ્રભુ જાતુધાન કી। રિપુહિ જીતિ આનિબી જાનકી।। સુનુ કપિ તોહિ સમાન ઉપકારી। નહિં કોઉ સુર નર મુનિ તનુધારી।। પ્રતિ ઉપકાર કરૌં કા તોરા। સનમુખ હોઇ ન સકત મન મોરા।। સુનુ સુત ઉરિન મૈં નાહીં। દેખેઉઁ કરિ બિચાર મન માહીં।। પુનિ પુનિ કપિહિ ચિતવ સુરત્રાતા। લોચન નીર પુલક અતિ ગાતા।। દો0-સુનિ પ્રભુ બચન બિલોકિ મુખ ગાત હરષિ હનુમંત। ચરન પરેઉ પ્રેમાકુલ ત્રાહિ ત્રાહિ ભગવંત।।32।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી બાર બાર પ્રભુ ચહઇ ઉઠાવા। પ્રેમ મગન તેહિ ઉઠબ ન ભાવા।। પ્રભુ કર પંકજ કપિ કેં સીસા। સુમિરિ સો દસા મગન ગૌરીસા।। સાવધાન મન કરિ પુનિ સંકર। લાગે કહન કથા અતિ સુંદર।। કપિ ઉઠાઇ પ્રભુ હૃદયઁ લગાવા। કર ગહિ પરમ નિકટ બૈઠાવા।। કહુ કપિ રાવન પાલિત લંકા। કેહિ બિધિ દહેઉ દુર્ગ અતિ બંકા।। પ્રભુ પ્રસન્ન જાના હનુમાના। બોલા બચન બિગત અભિમાના।। સાખામૃગ કે બડ઼િ મનુસાઈ। સાખા તેં સાખા પર જાઈ।। નાઘિ સિંધુ હાટકપુર જારા। નિસિચર ગન બિધિ બિપિન ઉજારા। સો સબ તવ પ્રતાપ રઘુરાઈ। નાથ ન કછૂ મોરિ પ્રભુતાઈ।। દો0- તા કહુઁ પ્રભુ કછુ અગમ નહિં જા પર તુમ્હ અનુકુલ। તબ પ્રભાવઁ બડ઼વાનલહિં જારિ સકઇ ખલુ તૂલ।।33।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી નાથ ભગતિ અતિ સુખદાયની। દેહુ કૃપા કરિ અનપાયની।। સુનિ પ્રભુ પરમ સરલ કપિ બાની। એવમસ્તુ તબ કહેઉ ભવાની।। ઉમા રામ સુભાઉ જેહિં જાના। તાહિ ભજનુ તજિ ભાવ ન આના।। યહ સંવાદ જાસુ ઉર આવા। રઘુપતિ ચરન ભગતિ સોઇ પાવા।। સુનિ પ્રભુ બચન કહહિં કપિબૃંદા। જય જય જય કૃપાલ સુખકંદા।। તબ રઘુપતિ કપિપતિહિ બોલાવા। કહા ચલૈં કર કરહુ બનાવા।। અબ બિલંબુ કેહિ કારન કીજે। તુરત કપિન્હ કહુઁ આયસુ દીજે।। કૌતુક દેખિ સુમન બહુ બરષી। નભ તેં ભવન ચલે સુર હરષી।। દો0-કપિપતિ બેગિ બોલાએ આએ જૂથપ જૂથ। નાના બરન અતુલ બલ બાનર ભાલુ બરૂથ।।34।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી પ્રભુ પદ પંકજ નાવહિં સીસા। ગરજહિં ભાલુ મહાબલ કીસા।। દેખી રામ સકલ કપિ સેના। ચિતઇ કૃપા કરિ રાજિવ નૈના।। રામ કૃપા બલ પાઇ કપિંદા। ભએ પચ્છજુત મનહુઁ ગિરિંદા।। હરષિ રામ તબ કીન્હ પયાના। સગુન ભએ સુંદર સુભ નાના।। જાસુ સકલ મંગલમય કીતી। તાસુ પયાન સગુન યહ નીતી।। પ્રભુ પયાન જાના બૈદેહીં। ફરકિ બામ અઁગ જનુ કહિ દેહીં।। જોઇ જોઇ સગુન જાનકિહિ હોઈ। અસગુન ભયઉ રાવનહિ સોઈ।। ચલા કટકુ કો બરનૈં પારા। ગર્જહિ બાનર ભાલુ અપારા।। નખ આયુધ ગિરિ પાદપધારી। ચલે ગગન મહિ ઇચ્છાચારી।। કેહરિનાદ ભાલુ કપિ કરહીં। ડગમગાહિં દિગ્ગજ ચિક્કરહીં।। છં0-ચિક્કરહિં દિગ્ગજ ડોલ મહિ ગિરિ લોલ સાગર ખરભરે। મન હરષ સભ ગંધર્બ સુર મુનિ નાગ કિન્નર દુખ ટરે।। કટકટહિં મર્કટ બિકટ ભટ બહુ કોટિ કોટિન્હ ધાવહીં। જય રામ પ્રબલ પ્રતાપ કોસલનાથ ગુન ગન ગાવહીં।।1।। સહિ સક ન ભાર ઉદાર અહિપતિ બાર બારહિં મોહઈ। ગહ દસન પુનિ પુનિ કમઠ પૃષ્ટ કઠોર સો કિમિ સોહઈ।। રઘુબીર રુચિર પ્રયાન પ્રસ્થિતિ જાનિ પરમ સુહાવની। જનુ કમઠ ખર્પર સર્પરાજ સો લિખત અબિચલ પાવની।।2।। દો0-એહિ બિધિ જાઇ કૃપાનિધિ ઉતરે સાગર તીર। જહઁ તહઁ લાગે ખાન ફલ ભાલુ બિપુલ કપિ બીર।।35।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી ઉહાઁ નિસાચર રહહિં સસંકા। જબ તે જારિ ગયઉ કપિ લંકા।। નિજ નિજ ગૃહઁ સબ કરહિં બિચારા। નહિં નિસિચર કુલ કેર ઉબારા।। જાસુ દૂત બલ બરનિ ન જાઈ। તેહિ આએઁ પુર કવન ભલાઈ।। દૂતન્હિ સન સુનિ પુરજન બાની। મંદોદરી અધિક અકુલાની।। રહસિ જોરિ કર પતિ પગ લાગી। બોલી બચન નીતિ રસ પાગી।। કંત કરષ હરિ સન પરિહરહૂ। મોર કહા અતિ હિત હિયઁ ધરહુ।। સમુઝત જાસુ દૂત કઇ કરની। સ્ત્રવહીં ગર્ભ રજનીચર ધરની।। તાસુ નારિ નિજ સચિવ બોલાઈ। પઠવહુ કંત જો ચહહુ ભલાઈ।। તબ કુલ કમલ બિપિન દુખદાઈ। સીતા સીત નિસા સમ આઈ।। સુનહુ નાથ સીતા બિનુ દીન્હેં। હિત ન તુમ્હાર સંભુ અજ કીન્હેં।। દો0–રામ બાન અહિ ગન સરિસ નિકર નિસાચર ભેક। જબ લગિ ગ્રસત ન તબ લગિ જતનુ કરહુ તજિ ટેક।।36।। મંગલ ભવન અમંગલ હારી દ્રવઉ સો દશરથ અજિર બિહારી શ્રવન સુની સઠ તા કરિ બાની। બિહસા જગત બિદિત અભિમાની।। સભય સુભાઉ નારિ કર સાચા। મંગલ મહુઁ ભય મન અતિ કાચા।। જૌં આવઇ મર્કટ કટકાઈ। જિઅહિં બિચારે નિસિચર ખાઈ।। કંપહિં લોકપ જાકી ત્રાસા। તાસુ નારિ સભીત બડ઼િ હાસા।। અસ કહિ બિહસિ તાહિ ઉર લાઈ। ચલેઉ સભાઁ મમતા અધિકાઈ।। મંદોદરી હૃદયઁ કર ચિંતા। ભયઉ કંત પર બિધિ બિપરીતા।। બૈઠેઉ સભાઁ ખબરિ અસિ પાઈ। સિંધુ પાર સેના સબ આઈ।। બૂઝેસિ સચિવ ઉચિત મત કહહૂ। તે સબ હઁસે મષ્ટ કરિ રહહૂ।। જિતેહુ સુ શ્રેણી :- હનુમાન ભજન
https://www.lokdayro.com/
सुन्दरकाण्ड ॥ॐ श्री परमात्मने नमः॥ वक्रतुण्ड महाकाय, सूर्य कोटि समप्रभ निर्विघ्नं कुरु में देव, सर्व-कार्येशु सर्वदा विघ्नेश्वराय वरदाय सुरप्रियाय लम्बोदराय सकलाय जगद्धिताय | नागाननाय श्रुतियज्ञविभूषिताय गौरीसुताय गणनाथ नमो नमस्ते | प्रनवऊं पवनकुमार खल बन पावक ज्ञान धन। जासु हृदय आगार बसहिं राम सर चाप धर॥ दो0-बलि बाँधत प्रभु बाढेउ सो तनु बरनि न जाई। उभय धरी महँ दीन्ही सात प्रदच्छिन धाइ।।29।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी अंगद कहइ जाउँ मैं पारा। जियँ संसय कछु फिरती बारा।। जामवंत कह तुम्ह सब लायक। पठइअ किमि सब ही कर नायक।। कहइ रीछपति सुनु हनुमाना। का चुप साधि रहेहु बलवाना।। पवन तनय बल पवन समाना। बुधि बिबेक बिग्यान निधाना।। कवन सो काज कठिन जग माहीं। जो नहिं होइ तात तुम्ह पाहीं।। राम काज लगि तब अवतारा। सुनतहिं भयउ पर्वताकारा।। कनक बरन तन तेज बिराजा। मानहु अपर गिरिन्ह कर राजा।। सिंहनाद करि बारहिं बारा। लीलहीं नाषउँ जलनिधि खारा।। सहित सहाय रावनहि मारी। आनउँ इहाँ त्रिकूट उपारी।। जामवंत मैं पूँछउँ तोही। उचित सिखावनु दीजहु मोही।। एतना करहु तात तुम्ह जाई। सीतहि देखि कहहु सुधि आई।। तब निज भुज बल राजिव नैना। कौतुक लागि संग कपि सेना।। छं0–कपि सेन संग सँघारि निसिचर रामु सीतहि आनिहैं। त्रैलोक पावन सुजसु सुर मुनि नारदादि बखानिहैं।। जो सुनत गावत कहत समुझत परम पद नर पावई। रघुबीर पद पाथोज मधुकर दास तुलसी गावई।। दो0-भव भेषज रघुनाथ जसु सुनहि जे नर अरु नारि। तिन्ह कर सकल मनोरथ सिद्ध करिहि त्रिसिरारि।।30(क)।। सो0-नीलोत्पल तन स्याम काम कोटि सोभा अधिक। सुनिअ तासु गुन ग्राम जासु नाम अघ खग बधिक।।30(ख)।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी श्री गणेशाय नमः श्रीजानकीवल्लभो विजयते श्रीरामचरितमानस ~~~~~~~~ पञ्चम सोपान सुन्दरकाण्ड शान्तं शाश्वतमप्रमेयमनघं निर्वाणशान्तिप्रदं ब्रह्माशम्भुफणीन्द्रसेव्यमनिशं वेदान्तवेद्यं विभुम् । रामाख्यं जगदीश्वरं सुरगुरुं मायामनुष्यं हरिं वन्देऽहं करुणाकरं रघुवरं भूपालचूड़ामणिम्।।1।। नान्या स्पृहा रघुपते हृदयेऽस्मदीये सत्यं वदामि च भवानखिलान्तरात्मा। भक्तिं प्रयच्छ रघुपुङ्गव निर्भरां मे कामादिदोषरहितं कुरु मानसं च।।2।। अतुलितबलधामं हेमशैलाभदेहं दनुजवनकृशानुं ज्ञानिनामग्रगण्यम्। सकलगुणनिधानं वानराणामधीशं रघुपतिप्रियभक्तं वातजातं नमामि।।3।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी जामवंत के बचन सुहाए। सुनि हनुमंत हृदय अति भाए।। तब लगि मोहि परिखेहु तुम्ह भाई। सहि दुख कंद मूल फल खाई।। जब लगि आवौं सीतहि देखी। होइहि काजु मोहि हरष बिसेषी।। यह कहि नाइ सबन्हि कहुँ माथा। चलेउ हरषि हियँ धरि रघुनाथा।। सिंधु तीर एक भूधर सुंदर। कौतुक कूदि चढ़ेउ ता ऊपर।। बार बार रघुबीर सँभारी। तरकेउ पवनतनय बल भारी।। जेहिं गिरि चरन देइ हनुमंता। चलेउ सो गा पाताल तुरंता।। जिमि अमोघ रघुपति कर बाना। एही भाँति चलेउ हनुमाना।। जलनिधि रघुपति दूत बिचारी। तैं मैनाक होहि श्रमहारी।। दो0- हनूमान तेहि परसा कर पुनि कीन्ह प्रनाम। राम काजु कीन्हें बिनु मोहि कहाँ बिश्राम।।1।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी जात पवनसुत देवन्ह देखा। जानैं कहुँ बल बुद्धि बिसेषा।। सुरसा नाम अहिन्ह कै माता। पठइन्हि आइ कही तेहिं बाता।। आजु सुरन्ह मोहि दीन्ह अहारा। सुनत बचन कह पवनकुमारा।। राम काजु करि फिरि मैं आवौं। सीता कइ सुधि प्रभुहि सुनावौं।। तब तव बदन पैठिहउँ आई। सत्य कहउँ मोहि जान दे माई।। कबनेहुँ जतन देइ नहिं जाना। ग्रससि न मोहि कहेउ हनुमाना।। जोजन भरि तेहिं बदनु पसारा। कपि तनु कीन्ह दुगुन बिस्तारा।। सोरह जोजन मुख तेहिं ठयऊ। तुरत पवनसुत बत्तिस भयऊ।। जस जस सुरसा बदनु बढ़ावा। तासु दून कपि रूप देखावा।। सत जोजन तेहिं आनन कीन्हा। अति लघु रूप पवनसुत लीन्हा।। बदन पइठि पुनि बाहेर आवा। मागा बिदा ताहि सिरु नावा।। मोहि सुरन्ह जेहि लागि पठावा। बुधि बल मरमु तोर मै पावा।। दो0-राम काजु सबु करिहहु तुम्ह बल बुद्धि निधान। आसिष देह गई सो हरषि चलेउ हनुमान।।2।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी निसिचरि एक सिंधु महुँ रहई। करि माया नभु के खग गहई।। जीव जंतु जे गगन उड़ाहीं। जल बिलोकि तिन्ह कै परिछाहीं।। गहइ छाहँ सक सो न उड़ाई। एहि बिधि सदा गगनचर खाई।। सोइ छल हनूमान कहँ कीन्हा। तासु कपटु कपि तुरतहिं चीन्हा।। ताहि मारि मारुतसुत बीरा। बारिधि पार गयउ मतिधीरा।। तहाँ जाइ देखी बन सोभा। गुंजत चंचरीक मधु लोभा।। नाना तरु फल फूल सुहाए। खग मृग बृंद देखि मन भाए।। सैल बिसाल देखि एक आगें। ता पर धाइ चढेउ भय त्यागें।। उमा न कछु कपि कै अधिकाई। प्रभु प्रताप जो कालहि खाई।। गिरि पर चढि लंका तेहिं देखी। कहि न जाइ अति दुर्ग बिसेषी।। अति उतंग जलनिधि चहु पासा। कनक कोट कर परम प्रकासा।। छं=कनक कोट बिचित्र मनि कृत सुंदरायतना घना। चउहट्ट हट्ट सुबट्ट बीथीं चारु पुर बहु बिधि बना।। गज बाजि खच्चर निकर पदचर रथ बरूथिन्ह को गनै।। बहुरूप निसिचर जूथ अतिबल सेन बरनत नहिं बनै।।1।। बन बाग उपबन बाटिका सर कूप बापीं सोहहीं। नर नाग सुर गंधर्ब कन्या रूप मुनि मन मोहहीं।। कहुँ माल देह बिसाल सैल समान अतिबल गर्जहीं। नाना अखारेन्ह भिरहिं बहु बिधि एक एकन्ह तर्जहीं।।2।। करि जतन भट कोटिन्ह बिकट तन नगर चहुँ दिसि रच्छहीं। कहुँ महिष मानषु धेनु खर अज खल निसाचर भच्छहीं।। एहि लागि तुलसीदास इन्ह की कथा कछु एक है कही। रघुबीर सर तीरथ सरीरन्हि त्यागि गति पैहहिं सही।।3।। दो0-पुर रखवारे देखि बहु कपि मन कीन्ह बिचार। अति लघु रूप धरौं निसि नगर करौं पइसार।।3।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी मसक समान रूप कपि धरी। लंकहि चलेउ सुमिरि नरहरी।। नाम लंकिनी एक निसिचरी। सो कह चलेसि मोहि निंदरी।। जानेहि नहीं मरमु सठ मोरा। मोर अहार जहाँ लगि चोरा।। मुठिका एक महा कपि हनी। रुधिर बमत धरनीं ढनमनी।। पुनि संभारि उठि सो लंका। जोरि पानि कर बिनय संसका।। जब रावनहि ब्रह्म बर दीन्हा। चलत बिरंचि कहा मोहि चीन्हा।। बिकल होसि तैं कपि कें मारे। तब जानेसु निसिचर संघारे।। तात मोर अति पुन्य बहूता। देखेउँ नयन राम कर दूता।। दो0-तात स्वर्ग अपबर्ग सुख धरिअ तुला एक अंग। तूल न ताहि सकल मिलि जो सुख लव सतसंग।।4।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी प्रबिसि नगर कीजे सब काजा। हृदयँ राखि कौसलपुर राजा।। गरल सुधा रिपु करहिं मिताई। गोपद सिंधु अनल सितलाई।। गरुड़ सुमेरु रेनू सम ताही। राम कृपा करि चितवा जाही।। अति लघु रूप धरेउ हनुमाना। पैठा नगर सुमिरि भगवाना।। मंदिर मंदिर प्रति करि सोधा। देखे जहँ तहँ अगनित जोधा।। गयउ दसानन मंदिर माहीं। अति बिचित्र कहि जात सो नाहीं।। सयन किए देखा कपि तेही। मंदिर महुँ न दीखि बैदेही।। भवन एक पुनि दीख सुहावा। हरि मंदिर तहँ भिन्न बनावा।। दो0-रामायुध अंकित गृह सोभा बरनि न जाइ। नव तुलसिका बृंद तहँ देखि हरषि कपिराइ।।5।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी लंका निसिचर निकर निवासा। इहाँ कहाँ सज्जन कर बासा।। मन महुँ तरक करै कपि लागा। तेहीं समय बिभीषनु जागा।। राम राम तेहिं सुमिरन कीन्हा। हृदयँ हरष कपि सज्जन चीन्हा।। एहि सन हठि करिहउँ पहिचानी। साधु ते होइ न कारज हानी।। बिप्र रुप धरि बचन सुनाए। सुनत बिभीषण उठि तहँ आए।। करि प्रनाम पूँछी कुसलाई। बिप्र कहहु निज कथा बुझाई।। की तुम्ह हरि दासन्ह महँ कोई। मोरें हृदय प्रीति अति होई।। की तुम्ह रामु दीन अनुरागी। आयहु मोहि करन बड़भागी।। दो0-तब हनुमंत कही सब राम कथा निज नाम। सुनत जुगल तन पुलक मन मगन सुमिरि गुन ग्राम।।6।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी सुनहु पवनसुत रहनि हमारी। जिमि दसनन्हि महुँ जीभ बिचारी।। तात कबहुँ मोहि जानि अनाथा। करिहहिं कृपा भानुकुल नाथा।। तामस तनु कछु साधन नाहीं। प्रीति न पद सरोज मन माहीं।। अब मोहि भा भरोस हनुमंता। बिनु हरिकृपा मिलहिं नहिं संता।। जौ रघुबीर अनुग्रह कीन्हा। तौ तुम्ह मोहि दरसु हठि दीन्हा।। सुनहु बिभीषन प्रभु कै रीती। करहिं सदा सेवक पर प्रीती।। कहहु कवन मैं परम कुलीना। कपि चंचल सबहीं बिधि हीना।। प्रात लेइ जो नाम हमारा। तेहि दिन ताहि न मिलै अहारा।। दो0-अस मैं अधम सखा सुनु मोहू पर रघुबीर। कीन्ही कृपा सुमिरि गुन भरे बिलोचन नीर।।7।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी जानतहूँ अस स्वामि बिसारी। फिरहिं ते काहे न होहिं दुखारी।। एहि बिधि कहत राम गुन ग्रामा। पावा अनिर्बाच्य बिश्रामा।। पुनि सब कथा बिभीषन कही। जेहि बिधि जनकसुता तहँ रही।। तब हनुमंत कहा सुनु भ्राता। देखी चहउँ जानकी माता।। जुगुति बिभीषन सकल सुनाई। चलेउ पवनसुत बिदा कराई।। करि सोइ रूप गयउ पुनि तहवाँ। बन असोक सीता रह जहवाँ।। देखि मनहि महुँ कीन्ह प्रनामा। बैठेहिं बीति जात निसि जामा।। कृस तन सीस जटा एक बेनी। जपति हृदयँ रघुपति गुन श्रेनी।। दो0-निज पद नयन दिएँ मन राम पद कमल लीन। परम दुखी भा पवनसुत देखि जानकी दीन।।8।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी तरु पल्लव महुँ रहा लुकाई। करइ बिचार करौं का भाई।। तेहि अवसर रावनु तहँ आवा। संग नारि बहु किएँ बनावा।। बहु बिधि खल सीतहि समुझावा। साम दान भय भेद देखावा।। कह रावनु सुनु सुमुखि सयानी। मंदोदरी आदि सब रानी।। तव अनुचरीं करउँ पन मोरा। एक बार बिलोकु मम ओरा।। तृन धरि ओट कहति बैदेही। सुमिरि अवधपति परम सनेही।। सुनु दसमुख खद्योत प्रकासा। कबहुँ कि नलिनी करइ बिकासा।। अस मन समुझु कहति जानकी। खल सुधि नहिं रघुबीर बान की।। सठ सूने हरि आनेहि मोहि। अधम निलज्ज लाज नहिं तोही।। दो0- आपुहि सुनि खद्योत सम रामहि भानु समान। परुष बचन सुनि काढ़ि असि बोला अति खिसिआन।।9।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी सीता तैं मम कृत अपमाना। कटिहउँ तव सिर कठिन कृपाना।। नाहिं त सपदि मानु मम बानी। सुमुखि होति न त जीवन हानी।। स्याम सरोज दाम सम सुंदर। प्रभु भुज करि कर सम दसकंधर।। सो भुज कंठ कि तव असि घोरा। सुनु सठ अस प्रवान पन मोरा।। चंद्रहास हरु मम परितापं। रघुपति बिरह अनल संजातं।। सीतल निसित बहसि बर धारा। कह सीता हरु मम दुख भारा।। सुनत बचन पुनि मारन धावा। मयतनयाँ कहि नीति बुझावा।। कहेसि सकल निसिचरिन्ह बोलाई। सीतहि बहु बिधि त्रासहु जाई।। मास दिवस महुँ कहा न माना। तौ मैं मारबि काढ़ि कृपाना।। दो0-भवन गयउ दसकंधर इहाँ पिसाचिनि बृंद। सीतहि त्रास देखावहि धरहिं रूप बहु मंद।।10।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी त्रिजटा नाम राच्छसी एका। राम चरन रति निपुन बिबेका।। सबन्हौ बोलि सुनाएसि सपना। सीतहि सेइ करहु हित अपना।। सपनें बानर लंका जारी। जातुधान सेना सब मारी।। खर आरूढ़ नगन दससीसा। मुंडित सिर खंडित भुज बीसा।। एहि बिधि सो दच्छिन दिसि जाई। लंका मनहुँ बिभीषन पाई।। नगर फिरी रघुबीर दोहाई। तब प्रभु सीता बोलि पठाई।। यह सपना में कहउँ पुकारी। होइहि सत्य गएँ दिन चारी।। तासु बचन सुनि ते सब डरीं। जनकसुता के चरनन्हि परीं।। दो0-जहँ तहँ गईं सकल तब सीता कर मन सोच। मास दिवस बीतें मोहि मारिहि निसिचर पोच।।11।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी त्रिजटा सन बोली कर जोरी। मातु बिपति संगिनि तैं मोरी।। तजौं देह करु बेगि उपाई। दुसहु बिरहु अब नहिं सहि जाई।। आनि काठ रचु चिता बनाई। मातु अनल पुनि देहि लगाई।। सत्य करहि मम प्रीति सयानी। सुनै को श्रवन सूल सम बानी।। सुनत बचन पद गहि समुझाएसि। प्रभु प्रताप बल सुजसु सुनाएसि।। निसि न अनल मिल सुनु सुकुमारी। अस कहि सो निज भवन सिधारी।। कह सीता बिधि भा प्रतिकूला। मिलहि न पावक मिटिहि न सूला।। देखिअत प्रगट गगन अंगारा। अवनि न आवत एकउ तारा।। पावकमय ससि स्त्रवत न आगी। मानहुँ मोहि जानि हतभागी।। सुनहि बिनय मम बिटप असोका। सत्य नाम करु हरु मम सोका।। नूतन किसलय अनल समाना। देहि अगिनि जनि करहि निदाना।। देखि परम बिरहाकुल सीता। सो छन कपिहि कलप सम बीता।। सो0-कपि करि हृदयँ बिचार दीन्हि मुद्रिका डारी तब। जनु असोक अंगार दीन्हि हरषि उठि कर गहेउ।।12।। तब देखी मुद्रिका मनोहर। राम नाम अंकित अति सुंदर।। चकित चितव मुदरी पहिचानी। हरष बिषाद हृदयँ अकुलानी।। जीति को सकइ अजय रघुराई। माया तें असि रचि नहिं जाई।। सीता मन बिचार कर नाना। मधुर बचन बोलेउ हनुमाना।। रामचंद्र गुन बरनैं लागा। सुनतहिं सीता कर दुख भागा।। लागीं सुनैं श्रवन मन लाई। आदिहु तें सब कथा सुनाई।। श्रवनामृत जेहिं कथा सुहाई। कहि सो प्रगट होति किन भाई।। तब हनुमंत निकट चलि गयऊ। फिरि बैंठीं मन बिसमय भयऊ।। राम दूत मैं मातु जानकी। सत्य सपथ करुनानिधान की।। यह मुद्रिका मातु मैं आनी। दीन्हि राम तुम्ह कहँ सहिदानी।। नर बानरहि संग कहु कैसें। कहि कथा भइ संगति जैसें।। दो0-कपि के बचन सप्रेम सुनि उपजा मन बिस्वास।। जाना मन क्रम बचन यह कृपासिंधु कर दास।।13।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी हरिजन जानि प्रीति अति गाढ़ी। सजल नयन पुलकावलि बाढ़ी।। बूड़त बिरह जलधि हनुमाना। भयउ तात मों कहुँ जलजाना।। अब कहु कुसल जाउँ बलिहारी। अनुज सहित सुख भवन खरारी।। कोमलचित कृपाल रघुराई। कपि केहि हेतु धरी निठुराई।। सहज बानि सेवक सुख दायक। कबहुँक सुरति करत रघुनायक।। कबहुँ नयन मम सीतल ताता। होइहहि निरखि स्याम मृदु गाता।। बचनु न आव नयन भरे बारी। अहह नाथ हौं निपट बिसारी।। देखि परम बिरहाकुल सीता। बोला कपि मृदु बचन बिनीता।। मातु कुसल प्रभु अनुज समेता। तव दुख दुखी सुकृपा निकेता।। जनि जननी मानहु जियँ ऊना। तुम्ह ते प्रेमु राम कें दूना।। दो0-रघुपति कर संदेसु अब सुनु जननी धरि धीर। अस कहि कपि गद गद भयउ भरे बिलोचन नीर।।14।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी कहेउ राम बियोग तव सीता। मो कहुँ सकल भए बिपरीता।। नव तरु किसलय मनहुँ कृसानू। कालनिसा सम निसि ससि भानू।। कुबलय बिपिन कुंत बन सरिसा। बारिद तपत तेल जनु बरिसा।। जे हित रहे करत तेइ पीरा। उरग स्वास सम त्रिबिध समीरा।। कहेहू तें कछु दुख घटि होई। काहि कहौं यह जान न कोई।। तत्व प्रेम कर मम अरु तोरा। जानत प्रिया एकु मनु मोरा।। सो मनु सदा रहत तोहि पाहीं। जानु प्रीति रसु एतेनहि माहीं।। प्रभु संदेसु सुनत बैदेही। मगन प्रेम तन सुधि नहिं तेही।। कह कपि हृदयँ धीर धरु माता। सुमिरु राम सेवक सुखदाता।। उर आनहु रघुपति प्रभुताई। सुनि मम बचन तजहु कदराई।। दो0-निसिचर निकर पतंग सम रघुपति बान कृसानु। जननी हृदयँ धीर धरु जरे निसाचर जानु।।15।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी जौं रघुबीर होति सुधि पाई। करते नहिं बिलंबु रघुराई।। रामबान रबि उएँ जानकी। तम बरूथ कहँ जातुधान की।। अबहिं मातु मैं जाउँ लवाई। प्रभु आयसु नहिं राम दोहाई।। कछुक दिवस जननी धरु धीरा। कपिन्ह सहित अइहहिं रघुबीरा।। निसिचर मारि तोहि लै जैहहिं। तिहुँ पुर नारदादि जसु गैहहिं।। हैं सुत कपि सब तुम्हहि समाना। जातुधान अति भट बलवाना।। मोरें हृदय परम संदेहा। सुनि कपि प्रगट कीन्ह निज देहा।। कनक भूधराकार सरीरा। समर भयंकर अतिबल बीरा।। सीता मन भरोस तब भयऊ। पुनि लघु रूप पवनसुत लयऊ।। दो0-सुनु माता साखामृग नहिं बल बुद्धि बिसाल। प्रभु प्रताप तें गरुड़हि खाइ परम लघु ब्याल।।16।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी मन संतोष सुनत कपि बानी। भगति प्रताप तेज बल सानी।। आसिष दीन्हि रामप्रिय जाना। होहु तात बल सील निधाना।। अजर अमर गुननिधि सुत होहू। करहुँ बहुत रघुनायक छोहू।। करहुँ कृपा प्रभु अस सुनि काना। निर्भर प्रेम मगन हनुमाना।। बार बार नाएसि पद सीसा। बोला बचन जोरि कर कीसा।। अब कृतकृत्य भयउँ मैं माता। आसिष तव अमोघ बिख्याता।। सुनहु मातु मोहि अतिसय भूखा। लागि देखि सुंदर फल रूखा।। सुनु सुत करहिं बिपिन रखवारी। परम सुभट रजनीचर भारी।। तिन्ह कर भय माता मोहि नाहीं। जौं तुम्ह सुख मानहु मन माहीं।। दो0-देखि बुद्धि बल निपुन कपि कहेउ जानकीं जाहु। रघुपति चरन हृदयँ धरि तात मधुर फल खाहु।।17।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी चलेउ नाइ सिरु पैठेउ बागा। फल खाएसि तरु तोरैं लागा।। रहे तहाँ बहु भट रखवारे। कछु मारेसि कछु जाइ पुकारे।। नाथ एक आवा कपि भारी। तेहिं असोक बाटिका उजारी।। खाएसि फल अरु बिटप उपारे। रच्छक मर्दि मर्दि महि डारे।। सुनि रावन पठए भट नाना। तिन्हहि देखि गर्जेउ हनुमाना।। सब रजनीचर कपि संघारे। गए पुकारत कछु अधमारे।। पुनि पठयउ तेहिं अच्छकुमारा। चला संग लै सुभट अपारा।। आवत देखि बिटप गहि तर्जा। ताहि निपाति महाधुनि गर्जा।। दो0-कछु मारेसि कछु मर्देसि कछु मिलएसि धरि धूरि। कछु पुनि जाइ पुकारे प्रभु मर्कट बल भूरि।।18।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी सुनि सुत बध लंकेस रिसाना। पठएसि मेघनाद बलवाना।। मारसि जनि सुत बांधेसु ताही। देखिअ कपिहि कहाँ कर आही।। चला इंद्रजित अतुलित जोधा। बंधु निधन सुनि उपजा क्रोधा।। कपि देखा दारुन भट आवा। कटकटाइ गर्जा अरु धावा।। अति बिसाल तरु एक उपारा। बिरथ कीन्ह लंकेस कुमारा।। रहे महाभट ताके संगा। गहि गहि कपि मर्दइ निज अंगा।। तिन्हहि निपाति ताहि सन बाजा। भिरे जुगल मानहुँ गजराजा। मुठिका मारि चढ़ा तरु जाई। ताहि एक छन मुरुछा आई।। उठि बहोरि कीन्हिसि बहु माया। जीति न जाइ प्रभंजन जाया।। दो0-ब्रह्म अस्त्र तेहिं साँधा कपि मन कीन्ह बिचार। जौं न ब्रह्मसर मानउँ महिमा मिटइ अपार।।19।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी ब्रह्मबान कपि कहुँ तेहि मारा। परतिहुँ बार कटकु संघारा।। तेहि देखा कपि मुरुछित भयऊ। नागपास बाँधेसि लै गयऊ।। जासु नाम जपि सुनहु भवानी। भव बंधन काटहिं नर ग्यानी।। तासु दूत कि बंध तरु आवा। प्रभु कारज लगि कपिहिं बँधावा।। कपि बंधन सुनि निसिचर धाए। कौतुक लागि सभाँ सब आए।। दसमुख सभा दीखि कपि जाई। कहि न जाइ कछु अति प्रभुताई।। कर जोरें सुर दिसिप बिनीता। भृकुटि बिलोकत सकल सभीता।। देखि प्रताप न कपि मन संका। जिमि अहिगन महुँ गरुड़ असंका।। दो0-कपिहि बिलोकि दसानन बिहसा कहि दुर्बाद। सुत बध सुरति कीन्हि पुनि उपजा हृदयँ बिषाद।।20।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी कह लंकेस कवन तैं कीसा। केहिं के बल घालेहि बन खीसा।। की धौं श्रवन सुनेहि नहिं मोही। देखउँ अति असंक सठ तोही।। मारे निसिचर केहिं अपराधा। कहु सठ तोहि न प्रान कइ बाधा।। सुन रावन ब्रह्मांड निकाया। पाइ जासु बल बिरचित माया।। जाकें बल बिरंचि हरि ईसा। पालत सृजत हरत दससीसा। जा बल सीस धरत सहसानन। अंडकोस समेत गिरि कानन।। धरइ जो बिबिध देह सुरत्राता। तुम्ह ते सठन्ह सिखावनु दाता। हर कोदंड कठिन जेहि भंजा। तेहि समेत नृप दल मद गंजा।। खर दूषन त्रिसिरा अरु बाली। बधे सकल अतुलित बलसाली।। दो0-जाके बल लवलेस तें जितेहु चराचर झारि। तासु दूत मैं जा करि हरि आनेहु प्रिय नारि।।21।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी जानउँ मैं तुम्हारि प्रभुताई। सहसबाहु सन परी लराई।। समर बालि सन करि जसु पावा। सुनि कपि बचन बिहसि बिहरावा।। खायउँ फल प्रभु लागी भूँखा। कपि सुभाव तें तोरेउँ रूखा।। सब कें देह परम प्रिय स्वामी। मारहिं मोहि कुमारग गामी।। जिन्ह मोहि मारा ते मैं मारे। तेहि पर बाँधेउ तनयँ तुम्हारे।। मोहि न कछु बाँधे कइ लाजा। कीन्ह चहउँ निज प्रभु कर काजा।। बिनती करउँ जोरि कर रावन। सुनहु मान तजि मोर सिखावन।। देखहु तुम्ह निज कुलहि बिचारी। भ्रम तजि भजहु भगत भय हारी।। जाकें डर अति काल डेराई। जो सुर असुर चराचर खाई।। तासों बयरु कबहुँ नहिं कीजै। मोरे कहें जानकी दीजै।। दो0-प्रनतपाल रघुनायक करुना सिंधु खरारि। गएँ सरन प्रभु राखिहैं तव अपराध बिसारि।।22।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी राम चरन पंकज उर धरहू। लंका अचल राज तुम्ह करहू।। रिषि पुलिस्त जसु बिमल मंयका। तेहि ससि महुँ जनि होहु कलंका।। राम नाम बिनु गिरा न सोहा। देखु बिचारि त्यागि मद मोहा।। बसन हीन नहिं सोह सुरारी। सब भूषण भूषित बर नारी।। राम बिमुख संपति प्रभुताई। जाइ रही पाई बिनु पाई।। सजल मूल जिन्ह सरितन्ह नाहीं। बरषि गए पुनि तबहिं सुखाहीं।। सुनु दसकंठ कहउँ पन रोपी। बिमुख राम त्राता नहिं कोपी।। संकर सहस बिष्नु अज तोही। सकहिं न राखि राम कर द्रोही।। दो0-मोहमूल बहु सूल प्रद त्यागहु तम अभिमान। भजहु राम रघुनायक कृपा सिंधु भगवान।।23।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी जदपि कहि कपि अति हित बानी। भगति बिबेक बिरति नय सानी।। बोला बिहसि महा अभिमानी। मिला हमहि कपि गुर बड़ ग्यानी।। मृत्यु निकट आई खल तोही। लागेसि अधम सिखावन मोही।। उलटा होइहि कह हनुमाना। मतिभ्रम तोर प्रगट मैं जाना।। सुनि कपि बचन बहुत खिसिआना। बेगि न हरहुँ मूढ़ कर प्राना।। सुनत निसाचर मारन धाए। सचिवन्ह सहित बिभीषनु आए। नाइ सीस करि बिनय बहूता। नीति बिरोध न मारिअ दूता।। आन दंड कछु करिअ गोसाँई। सबहीं कहा मंत्र भल भाई।। सुनत बिहसि बोला दसकंधर। अंग भंग करि पठइअ बंदर।। दो-कपि कें ममता पूँछ पर सबहि कहउँ समुझाइ। तेल बोरि पट बाँधि पुनि पावक देहु लगाइ।।24।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी पूँछहीन बानर तहँ जाइहि। तब सठ निज नाथहि लइ आइहि।। जिन्ह कै कीन्हसि बहुत बड़ाई। देखेउँûमैं तिन्ह कै प्रभुताई।। बचन सुनत कपि मन मुसुकाना। भइ सहाय सारद मैं जाना।। जातुधान सुनि रावन बचना। लागे रचैं मूढ़ सोइ रचना।। रहा न नगर बसन घृत तेला। बाढ़ी पूँछ कीन्ह कपि खेला।। कौतुक कहँ आए पुरबासी। मारहिं चरन करहिं बहु हाँसी।। बाजहिं ढोल देहिं सब तारी। नगर फेरि पुनि पूँछ प्रजारी।। पावक जरत देखि हनुमंता। भयउ परम लघु रुप तुरंता।। निबुकि चढ़ेउ कपि कनक अटारीं। भई सभीत निसाचर नारीं।। दो0-हरि प्रेरित तेहि अवसर चले मरुत उनचास। अट्टहास करि गर्जा कपि बढ़ि लाग अकास।।25।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी देह बिसाल परम हरुआई। मंदिर तें मंदिर चढ़ धाई।। जरइ नगर भा लोग बिहाला। झपट लपट बहु कोटि कराला।। तात मातु हा सुनिअ पुकारा। एहि अवसर को हमहि उबारा।। हम जो कहा यह कपि नहिं होई। बानर रूप धरें सुर कोई।। साधु अवग्या कर फलु ऐसा। जरइ नगर अनाथ कर जैसा।। जारा नगरु निमिष एक माहीं। एक बिभीषन कर गृह नाहीं।। ता कर दूत अनल जेहिं सिरिजा। जरा न सो तेहि कारन गिरिजा।। उलटि पलटि लंका सब जारी। कूदि परा पुनि सिंधु मझारी।। दो0-पूँछ बुझाइ खोइ श्रम धरि लघु रूप बहोरि। जनकसुता के आगें ठाढ़ भयउ कर जोरि।।26।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी मातु मोहि दीजे कछु चीन्हा। जैसें रघुनायक मोहि दीन्हा।। चूड़ामनि उतारि तब दयऊ। हरष समेत पवनसुत लयऊ।। कहेहु तात अस मोर प्रनामा। सब प्रकार प्रभु पूरनकामा।। दीन दयाल बिरिदु संभारी। हरहु नाथ मम संकट भारी।। तात सक्रसुत कथा सुनाएहु। बान प्रताप प्रभुहि समुझाएहु।। मास दिवस महुँ नाथु न आवा। तौ पुनि मोहि जिअत नहिं पावा।। कहु कपि केहि बिधि राखौं प्राना। तुम्हहू तात कहत अब जाना।। तोहि देखि सीतलि भइ छाती। पुनि मो कहुँ सोइ दिनु सो राती।। दो0-जनकसुतहि समुझाइ करि बहु बिधि धीरजु दीन्ह। चरन कमल सिरु नाइ कपि गवनु राम पहिं कीन्ह।।27।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी चलत महाधुनि गर्जेसि भारी। गर्भ स्त्रवहिं सुनि निसिचर नारी।। नाघि सिंधु एहि पारहि आवा। सबद किलकिला कपिन्ह सुनावा।। हरषे सब बिलोकि हनुमाना। नूतन जन्म कपिन्ह तब जाना।। मुख प्रसन्न तन तेज बिराजा। कीन्हेसि रामचन्द्र कर काजा।। मिले सकल अति भए सुखारी। तलफत मीन पाव जिमि बारी।। चले हरषि रघुनायक पासा। पूँछत कहत नवल इतिहासा।। तब मधुबन भीतर सब आए। अंगद संमत मधु फल खाए।। रखवारे जब बरजन लागे। मुष्टि प्रहार हनत सब भागे।। दो0-जाइ पुकारे ते सब बन उजार जुबराज। सुनि सुग्रीव हरष कपि करि आए प्रभु काज।।28।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी जौं न होति सीता सुधि पाई। मधुबन के फल सकहिं कि खाई।। एहि बिधि मन बिचार कर राजा। आइ गए कपि सहित समाजा।। आइ सबन्हि नावा पद सीसा। मिलेउ सबन्हि अति प्रेम कपीसा।। पूँछी कुसल कुसल पद देखी। राम कृपाँ भा काजु बिसेषी।। नाथ काजु कीन्हेउ हनुमाना। राखे सकल कपिन्ह के प्राना।। सुनि सुग्रीव बहुरि तेहि मिलेऊ। कपिन्ह सहित रघुपति पहिं चलेऊ। राम कपिन्ह जब आवत देखा। किएँ काजु मन हरष बिसेषा।। फटिक सिला बैठे द्वौ भाई। परे सकल कपि चरनन्हि जाई।। दो0-प्रीति सहित सब भेटे रघुपति करुना पुंज। पूँछी कुसल नाथ अब कुसल देखि पद कंज।।29।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी जामवंत कह सुनु रघुराया। जा पर नाथ करहु तुम्ह दाया।। ताहि सदा सुभ कुसल निरंतर। सुर नर मुनि प्रसन्न ता ऊपर।। सोइ बिजई बिनई गुन सागर। तासु सुजसु त्रेलोक उजागर।। प्रभु कीं कृपा भयउ सबु काजू। जन्म हमार सुफल भा आजू।। नाथ पवनसुत कीन्हि जो करनी। सहसहुँ मुख न जाइ सो बरनी।। पवनतनय के चरित सुहाए। जामवंत रघुपतिहि सुनाए।। सुनत कृपानिधि मन अति भाए। पुनि हनुमान हरषि हियँ लाए।। कहहु तात केहि भाँति जानकी। रहति करति रच्छा स्वप्रान की।। दो0-नाम पाहरु दिवस निसि ध्यान तुम्हार कपाट। लोचन निज पद जंत्रित जाहिं प्रान केहिं बाट।।30।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी चलत मोहि चूड़ामनि दीन्ही। रघुपति हृदयँ लाइ सोइ लीन्ही।। नाथ जुगल लोचन भरि बारी। बचन कहे कछु जनककुमारी।। अनुज समेत गहेहु प्रभु चरना। दीन बंधु प्रनतारति हरना।। मन क्रम बचन चरन अनुरागी। केहि अपराध नाथ हौं त्यागी।। अवगुन एक मोर मैं माना। बिछुरत प्रान न कीन्ह पयाना।। नाथ सो नयनन्हि को अपराधा। निसरत प्रान करिहिं हठि बाधा।। बिरह अगिनि तनु तूल समीरा। स्वास जरइ छन माहिं सरीरा।। नयन स्त्रवहि जलु निज हित लागी। जरैं न पाव देह बिरहागी। सीता के अति बिपति बिसाला। बिनहिं कहें भलि दीनदयाला।। दो0-निमिष निमिष करुनानिधि जाहिं कलप सम बीति। बेगि चलिय प्रभु आनिअ भुज बल खल दल जीति।।31।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी सुनि सीता दुख प्रभु सुख अयना। भरि आए जल राजिव नयना।। बचन काँय मन मम गति जाही। सपनेहुँ बूझिअ बिपति कि ताही।। कह हनुमंत बिपति प्रभु सोई। जब तव सुमिरन भजन न होई।। केतिक बात प्रभु जातुधान की। रिपुहि जीति आनिबी जानकी।। सुनु कपि तोहि समान उपकारी। नहिं कोउ सुर नर मुनि तनुधारी।। प्रति उपकार करौं का तोरा। सनमुख होइ न सकत मन मोरा।। सुनु सुत उरिन मैं नाहीं। देखेउँ करि बिचार मन माहीं।। पुनि पुनि कपिहि चितव सुरत्राता। लोचन नीर पुलक अति गाता।। दो0-सुनि प्रभु बचन बिलोकि मुख गात हरषि हनुमंत। चरन परेउ प्रेमाकुल त्राहि त्राहि भगवंत।।32।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी बार बार प्रभु चहइ उठावा। प्रेम मगन तेहि उठब न भावा।। प्रभु कर पंकज कपि कें सीसा। सुमिरि सो दसा मगन गौरीसा।। सावधान मन करि पुनि संकर। लागे कहन कथा अति सुंदर।। कपि उठाइ प्रभु हृदयँ लगावा। कर गहि परम निकट बैठावा।। कहु कपि रावन पालित लंका। केहि बिधि दहेउ दुर्ग अति बंका।। प्रभु प्रसन्न जाना हनुमाना। बोला बचन बिगत अभिमाना।। साखामृग के बड़ि मनुसाई। साखा तें साखा पर जाई।। नाघि सिंधु हाटकपुर जारा। निसिचर गन बिधि बिपिन उजारा। सो सब तव प्रताप रघुराई। नाथ न कछू मोरि प्रभुताई।। दो0- ता कहुँ प्रभु कछु अगम नहिं जा पर तुम्ह अनुकुल। तब प्रभावँ बड़वानलहिं जारि सकइ खलु तूल।।33।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी नाथ भगति अति सुखदायनी। देहु कृपा करि अनपायनी।। सुनि प्रभु परम सरल कपि बानी। एवमस्तु तब कहेउ भवानी।। उमा राम सुभाउ जेहिं जाना। ताहि भजनु तजि भाव न आना।। यह संवाद जासु उर आवा। रघुपति चरन भगति सोइ पावा।। सुनि प्रभु बचन कहहिं कपिबृंदा। जय जय जय कृपाल सुखकंदा।। तब रघुपति कपिपतिहि बोलावा। कहा चलैं कर करहु बनावा।। अब बिलंबु केहि कारन कीजे। तुरत कपिन्ह कहुँ आयसु दीजे।। कौतुक देखि सुमन बहु बरषी। नभ तें भवन चले सुर हरषी।। दो0-कपिपति बेगि बोलाए आए जूथप जूथ। नाना बरन अतुल बल बानर भालु बरूथ।।34।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी प्रभु पद पंकज नावहिं सीसा। गरजहिं भालु महाबल कीसा।। देखी राम सकल कपि सेना। चितइ कृपा करि राजिव नैना।। राम कृपा बल पाइ कपिंदा। भए पच्छजुत मनहुँ गिरिंदा।। हरषि राम तब कीन्ह पयाना। सगुन भए सुंदर सुभ नाना।। जासु सकल मंगलमय कीती। तासु पयान सगुन यह नीती।। प्रभु पयान जाना बैदेहीं। फरकि बाम अँग जनु कहि देहीं।। जोइ जोइ सगुन जानकिहि होई। असगुन भयउ रावनहि सोई।। चला कटकु को बरनैं पारा। गर्जहि बानर भालु अपारा।। नख आयुध गिरि पादपधारी। चले गगन महि इच्छाचारी।। केहरिनाद भालु कपि करहीं। डगमगाहिं दिग्गज चिक्करहीं।। छं0-चिक्करहिं दिग्गज डोल महि गिरि लोल सागर खरभरे। मन हरष सभ गंधर्ब सुर मुनि नाग किन्नर दुख टरे।। कटकटहिं मर्कट बिकट भट बहु कोटि कोटिन्ह धावहीं। जय राम प्रबल प्रताप कोसलनाथ गुन गन गावहीं।।1।। सहि सक न भार उदार अहिपति बार बारहिं मोहई। गह दसन पुनि पुनि कमठ पृष्ट कठोर सो किमि सोहई।। रघुबीर रुचिर प्रयान प्रस्थिति जानि परम सुहावनी। जनु कमठ खर्पर सर्पराज सो लिखत अबिचल पावनी।।2।। दो0-एहि बिधि जाइ कृपानिधि उतरे सागर तीर। जहँ तहँ लागे खान फल भालु बिपुल कपि बीर।।35।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी उहाँ निसाचर रहहिं ससंका। जब ते जारि गयउ कपि लंका।। निज निज गृहँ सब करहिं बिचारा। नहिं निसिचर कुल केर उबारा।। जासु दूत बल बरनि न जाई। तेहि आएँ पुर कवन भलाई।। दूतन्हि सन सुनि पुरजन बानी। मंदोदरी अधिक अकुलानी।। रहसि जोरि कर पति पग लागी। बोली बचन नीति रस पागी।। कंत करष हरि सन परिहरहू। मोर कहा अति हित हियँ धरहु।। समुझत जासु दूत कइ करनी। स्त्रवहीं गर्भ रजनीचर धरनी।। तासु नारि निज सचिव बोलाई। पठवहु कंत जो चहहु भलाई।। तब कुल कमल बिपिन दुखदाई। सीता सीत निसा सम आई।। सुनहु नाथ सीता बिनु दीन्हें। हित न तुम्हार संभु अज कीन्हें।। दो0–राम बान अहि गन सरिस निकर निसाचर भेक। जब लगि ग्रसत न तब लगि जतनु करहु तजि टेक।।36।। मंगल भवन अमंगल हारी द्रवउ सो दशरथ अजिर बिहारी श्रवन सुनी सठ ता करि बानी। बिहसा जगत बिदित अभिमानी।। सभय सुभाउ नारि कर साचा। मंगल महुँ भय मन अति काचा।। जौं आवइ मर्कट कटकाई। जिअहिं बिचारे निसिचर खाई।। कंपहिं लोकप जाकी त्रासा। तासु नारि सभीत बड़ि हासा।। अस कहि बिहसि ताहि उर लाई। चलेउ सभाँ ममता अधिकाई।। मंदोदरी हृदयँ कर चिंता। भयउ कंत पर बिधि बिपरीता।। बैठेउ सभाँ खबरि असि पाई। सिंधु पार सेना सब आई।। बूझेसि सचिव उचित मत कहहू। ते सब हँसे मष्ट करि रहहू।। जितेहु सु श्रेणी हनुमान भजन
https://www.lokdayro.com/
sundarakand :- .'om sri paramatmane namah. vakratunda mahakaya ، surya koti samaprabha nirvighnam kuru mem deva ، sarva-karyesu sarvada surapriyaya lambodaraya sakalaya jagad'dhitaya | gaurisutaya gananatha namo namaste | pranava'um pavanakumara khala bana pavaka jnana dhana. jasu hrdaya agara basahim rama sara capa dhara. do0-bali bamdhata prabhu badhe'u so tanu barani na ja'i. ubhaya dhari maham dinhi sata pradacchina dha'i..29 .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari angada kaha'i ja'um maim para. jiyam sansaya kachu phirati bara .. jamavanta kaha tumha saba layaka. patha'i'a kimi saba hi kara nayaka .. kaha'i richapati sunu hanumana. ka cupa sadhi rahehu balavana .. pavana tanaya bala pavana samana. budhi bibeka bigyana nidhana .. kavana so kaja kathina jaga mahim. jo nahim ho'i tata tumha pahim .. rama kaja lagi taba avatara. sunatahim bhaya'u parvatakara .. kanaka barana tana teja biraja. manahu apara girinha kara raja .. sinhanada kari barahim bara. lilahim nasa'um jalanidhi khara .. sahita sahaya ravanahi mari. ana'um iham trikuta upari .. jamavanta maim pumcha'um tohi. ucita sikhavanu dijahu mohi .. etana karahu tata tumha ja'i. sitahi dekhi kahahu sudhi a'i .. taba nija bhuja bala rajiva naina. kautuka lagi sanga kapi sena .. cham0 - kapi sena sanga samghari nisicara ramu sitahi anihaim. trailoka pavana sujasu sura muni naradadi bakhanihaim .. jo sunata gavata kahata samujhata parama pada nara pava'i. raghubira pada pathoja madhukara dasa tulasi gava'i .. do0-bhava bhesaja raghunatha jasu sunahi je nara aru nari. tinha kara sakala manoratha sid'dha karihi trisirari..30 (ka) .. so0-nilotpala tana syama kama koti sobha adhika. suni'a tasu guna grama jasu nama agha khaga badhika..30 (kha) .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari sri ganesaya namah srijanakivallabho vijayate sriramacaritamanasa ~~~~~~~~ pancama sopana sundarakanda santam sasvatamaprameyamanagham nirvanasantipradam brahmasambhuphanindrasevyamanisam vedantavedyam vibhum. ramakhyam jagadisvaram suragurum mayamanusyam harim vandeham karunakaram raghuvaram bhupalacuramanim..1 .. nan'ya sprha raghupate hrdayesmadiye satyam vadami ca bhavanakhilantaratma. bhaktim prayaccha raghupungava nirbharam me kamadidosarahitam kuru manasam ca..2 .. atulitabaladhamam hemasailabhadeham danujavanakrsanum jnaninamagraganyam. sakalagunanidhanam vanaranamadhisam raghupatipriyabhaktam vatajatam namami..3 .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari jamavanta ke bacana suha'e. suni hanumanta hrdaya ati bha'e .. taba lagi mohi parikhehu tumha bha'i. sahi dukha kanda mula phala kha'i .. jaba lagi avaum sitahi dekhi. ho'ihi kaju mohi harasa bisesi .. yaha kahi na'i sabanhi kahum matha. cale'u harasi hiyam dhari raghunatha .. sindhu tira eka bhudhara sundara. kautuka kudi carhe'u ta upara .. bara bara raghubira sambhari. tarake'u pavanatanaya bala bhari .. jehim giri carana de'i hanumanta. cale'u so ga patala turanta .. jimi amogha raghupati kara bana. ehi bhamti cale'u hanumana .. jalanidhi raghupati duta bicari. taim mainaka hohi sramahari .. do0- hanumana tehi parasa kara puni kinha pranama. rama kaju kinhem binu mohi kaham bisrama..1 .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari jata pavanasuta devanha dekha. janaim kahum bala bud'dhi bisesa .. surasa nama ahinha kai mata. patha'inhi a'i kahi tehim bata .. aju suranha mohi dinha ahara. sunata bacana kaha pavanakumara .. rama kaju kari phiri maim avaum. sita ka'i sudhi prabhuhi sunavaum .. taba tava badana paithiha'um a'i. satya kaha'um mohi jana de ma'i .. kabanehum jatana de'i nahim jana. grasasi na mohi kahe'u hanumana .. jojana bhari tehim badanu pasara. kapi tanu kinha duguna bistara .. soraha jojana mukha tehim thaya'u. turata pavanasuta battisa bhaya'u .. jasa jasa surasa badanu barhava. tasu duna kapi rupa dekhava .. sata jojana tehim anana kinha. ati laghu rupa pavanasuta linha .. badana pa'ithi puni bahera ava. maga bida tahi siru nava .. mohi suranha jehi lagi pathava. budhi bala maramu tora mai pava .. do0-rama kaju sabu karihahu tumha bala bud'dhi nidhana. asisa deha ga'i so harasi cale'u hanumana..2 .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari nisicari eka sindhu mahum raha'i. kari maya nabhu ke khaga gaha'i .. jiva jantu je gagana urahim. jala biloki tinha kai parichahim .. gaha'i chaham saka so na ura'i. ehi bidhi sada gaganacara kha'i .. so'i chala hanumana kaham kinha. tasu kapatu kapi turatahim cinha .. tahi mari marutasuta bira. baridhi para gaya'u matidhira .. taham ja'i dekhi bana sobha. gunjata cancarika madhu lobha .. nana taru phala phula suha'e. khaga mrga brnda dekhi mana bha'e .. saila bisala dekhi eka agem. ta para dha'i cadhe'u bhaya tyagem .. uma na kachu kapi kai adhika'i. prabhu pratapa jo kalahi kha'i .. giri para cadhi lanka tehim dekhi. kahi na ja'i ati durga bisesi .. ati utanga jalanidhi cahu pasa. kanaka kota kara parama prakasa .. cham = kanaka kota bicitra mani krta sundarayatana ghana. ca'uhatta hatta subatta bithim caru pura bahu bidhi bana .. gaja baji khaccara nikara padacara ratha baruthinha ko ganai .. bahurupa nisicara jutha atibala sena baranata nahim banai..1 .. bana baga upabana batika sara kupa bapim sohahim. nara naga sura gandharba kan'ya rupa muni mana mohahim .. kahum mala deha bisala saila samana atibala garjahim. nana akharenha bhirahim bahu bidhi eka ekanha tarjahim..2 .. kari jatana bhata kotinha bikata tana nagara cahum disi racchahim. kahum mahisa manasu dhenu khara aja khala nisacara bhacchahim .. ehi lagi tulasidasa inha ki katha kachu eka hai kahi. raghubira sara tiratha sariranhi tyagi gati paihahim sahi..3 .. do0-pura rakhavare dekhi bahu kapi mana kinha bicara. ati laghu rupa dharaum nisi nagara karaum pa'isara..3 .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari masaka samana rupa kapi dhari. lankahi cale'u sumiri narahari .. nama lankini eka nisicari. so kaha calesi mohi nindari .. janehi nahim maramu satha mora. mora ahara jaham lagi cora .. muthika eka maha kapi hani. rudhira bamata dharanim dhanamani .. puni sambhari uthi so lanka. jori pani kara binaya sansaka .. jaba ravanahi brahma bara dinha. calata biranci kaha mohi cinha .. bikala hosi taim kapi kem mare. taba janesu nisicara sanghare .. tata mora ati pun'ya bahuta. dekhe'um nayana rama kara duta .. do0-tata svarga apabarga sukha dhari'a tula eka anga. tula na tahi sakala mili jo sukha lava satasanga..4 .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari prabisi nagara kije saba kaja. hrdayam rakhi kausalapura raja .. garala sudha ripu karahim mita'i. gopada sindhu anala sitala'i .. garura sumeru renu sama tahi. rama krpa kari citava jahi .. ati laghu rupa dhare'u hanumana. paitha nagara sumiri bhagavana .. mandira mandira prati kari sodha. dekhe jaham taham aganita jodha .. gaya'u dasanana mandira mahim. ati bicitra kahi jata so nahim .. sayana ki'e dekha kapi tehi. mandira mahum na dikhi baidehi .. bhavana eka puni dikha suhava. hari mandira taham bhinna banava .. do0-ramayudha ankita grha sobha barani na ja'i. nava tulasika brnda taham dekhi harasi kapira'i..5 .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari lanka nisicara nikara nivasa. iham kaham sajjana kara basa .. mana mahum taraka karai kapi laga. tehim samaya bibhisanu jaga .. rama rama tehim sumirana kinha. hrdayam harasa kapi sajjana cinha .. ehi sana hathi kariha'um pahicani. sadhu te ho'i na karaja hani .. bipra rupa dhari bacana suna'e. sunata bibhisana uthi taham a'e .. kari pranama pumchi kusala'i. bipra kahahu nija katha bujha'i .. ki tumha hari dasanha maham ko'i. morem hrdaya priti ati ho'i .. ki tumha ramu dina anuragi. ayahu mohi karana barabhagi .. do0-taba hanumanta kahi saba rama katha nija nama. sunata jugala tana pulaka mana magana sumiri guna grama..6 .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari sunahu pavanasuta rahani hamari. jimi dasananhi mahum jibha bicari .. tata kabahum mohi jani anatha. karihahim krpa bhanukula natha .. tamasa tanu kachu sadhana nahim. priti na pada saroja mana mahim .. aba mohi bha bharosa hanumanta. binu harikrpa milahim nahim santa .. jau raghubira anugraha kinha. tau tumha mohi darasu hathi dinha .. sunahu bibhisana prabhu kai riti. karahim sada sevaka para priti .. kahahu kavana maim parama kulina. kapi cancala sabahim bidhi hina .. prata le'i jo nama hamara. tehi dina tahi na milai ahara .. do0-asa maim adhama sakha sunu mohu para raghubira. kinhi krpa sumiri guna bhare bilocana nira..7 .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari janatahum asa svami bisari. phirahim te kahe na hohim dukhari .. ehi bidhi kahata rama guna grama. pava anirbacya bisrama .. puni saba katha bibhisana kahi. jehi bidhi janakasuta taham rahi .. taba hanumanta kaha sunu bhrata. dekhi caha'um janaki mata .. juguti bibhisana sakala suna'i. cale'u pavanasuta bida kara'i .. kari so'i rupa gaya'u puni tahavam. bana asoka sita raha jahavam .. dekhi manahi mahum kinha pranama. baithehim biti jata nisi jama .. krsa tana sisa jata eka beni. japati hrdayam raghupati guna sreni .. do0-nija pada nayana di'em mana rama pada kamala lina. parama dukhi bha pavanasuta dekhi janaki dina..8 .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari taru pallava mahum raha luka'i. kara'i bicara karaum ka bha'i .. tehi avasara ravanu taham ava. sanga nari bahu ki'em banava .. bahu bidhi khala sitahi samujhava. sama dana bhaya bheda dekhava .. kaha ravanu sunu sumukhi sayani. mandodari adi saba rani .. tava anucarim kara'um pana mora. eka bara biloku mama ora .. trna dhari ota kahati baidehi. sumiri avadhapati parama sanehi .. sunu dasamukha khadyota prakasa. kabahum ki nalini kara'i bikasa .. asa mana samujhu kahati janaki. khala sudhi nahim raghubira bana ki .. satha sune hari anehi mohi. adhama nilajja laja nahim tohi .. do0- apuhi suni khadyota sama ramahi bhanu samana. parusa bacana suni karhi asi bola ati khisi'ana..9 .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari sita taim mama krta apamana. katiha'um tava sira kathina krpana .. nahim ta sapadi manu mama bani. sumukhi hoti na ta jivana hani .. syama saroja dama sama sundara. prabhu bhuja kari kara sama dasakandhara .. so bhuja kantha ki tava asi ghora. sunu satha asa pravana pana mora .. candrahasa haru mama paritapam. raghupati biraha anala sanjatam .. sitala nisita bahasi bara dhara. kaha sita haru mama dukha bhara .. sunata bacana puni marana dhava. mayatanayam kahi niti bujhava .. kahesi sakala nisicarinha bola'i. sitahi bahu bidhi trasahu ja'i .. masa divasa mahum kaha na mana. tau maim marabi karhi krpana .. do0-bhavana gaya'u dasakandhara iham pisacini brnda. sitahi trasa dekhavahi dharahim rupa bahu manda..10 .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari trijata nama racchasi eka. rama carana rati nipuna bibeka .. sabanhau boli suna'esi sapana. sitahi se'i karahu hita apana .. sapanem banara lanka jari. jatudhana sena saba mari .. khara arurha nagana dasasisa. mundita sira khandita bhuja bisa .. ehi bidhi so dacchina disi ja'i. lanka manahum bibhisana pa'i .. nagara phiri raghubira doha'i. taba prabhu sita boli patha'i .. yaha sapana mem kaha'um pukari. ho'ihi satya ga'em dina cari .. tasu bacana suni te saba darim. janakasuta ke carananhi parim .. do0-jaham taham ga'im sakala taba sita kara mana soca. masa divasa bitem mohi marihi nisicara poca..11 .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari trijata sana boli kara jori. matu bipati sangini taim mori .. tajaum deha karu begi upa'i. dusahu birahu aba nahim sahi ja'i .. ani katha racu cita bana'i. matu anala puni dehi laga'i .. satya karahi mama priti sayani. sunai ko sravana sula sama bani .. sunata bacana pada gahi samujha'esi. prabhu pratapa bala sujasu suna'esi .. nisi na anala mila sunu sukumari. asa kahi so nija bhavana sidhari .. kaha sita bidhi bha pratikula. milahi na pavaka mitihi na sula .. dekhi'ata pragata gagana angara. avani na avata eka'u tara .. pavakamaya sasi stravata na agi. manahum mohi jani hatabhagi .. sunahi binaya mama bitapa asoka. satya nama karu haru mama soka .. nutana kisalaya anala samana. dehi agini jani karahi nidana .. dekhi parama birahakula sita. so chana kapihi kalapa sama bita .. so0-kapi kari hrdayam bicara dinhi mudrika dari taba. janu asoka angara dinhi harasi uthi kara gahe'u..12 .. taba dekhi mudrika manohara. rama nama ankita ati sundara .. cakita citava mudari pahicani. harasa bisada hrdayam akulani .. jiti ko saka'i ajaya raghura'i. maya tem asi raci nahim ja'i .. sita mana bicara kara nana. madhura bacana bole'u hanumana .. ramacandra guna baranaim laga. sunatahim sita kara dukha bhaga .. lagim sunaim sravana mana la'i. adihu tem saba katha suna'i .. sravanamrta jehim katha suha'i. kahi so pragata hoti kina bha'i .. taba hanumanta nikata cali gaya'u. phiri bainthim mana bisamaya bhaya'u .. rama duta maim matu janaki. satya sapatha karunanidhana ki .. yaha mudrika matu maim ani. dinhi rama tumha kaham sahidani .. nara banarahi sanga kahu kaisem. kahi katha bha'i sangati jaisem .. do0-kapi ke bacana saprema suni upaja mana bisvasa .. jana mana krama bacana yaha krpasindhu kara dasa..13 .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari harijana jani priti ati garhi. sajala nayana pulakavali barhi .. burata biraha jaladhi hanumana. bhaya'u tata mom kahum jalajana .. aba kahu kusala ja'um balihari. anuja sahita sukha bhavana kharari .. komalacita krpala raghura'i. kapi kehi hetu dhari nithura'i .. sahaja bani sevaka sukha dayaka. kabahumka surati karata raghunayaka .. kabahum nayana mama sitala tata. ho'ihahi nirakhi syama mrdu gata .. bacanu na ava nayana bhare bari. ahaha natha haum nipata bisari .. dekhi parama birahakula sita. bola kapi mrdu bacana binita .. matu kusala prabhu anuja sameta. tava dukha dukhi sukrpa niketa .. jani janani manahu jiyam una. tumha te premu rama kem duna .. do0-raghupati kara sandesu aba sunu janani dhari dhira. asa kahi kapi gada gada bhaya'u bhare bilocana nira..14 .. bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari kahe'u rama biyoga tava sita. mo kahum sakala bha'e biparita .. nava taru kisalaya manahum krsanu. kalanisa sama nisi sasi bhanu .. kubalaya bipina kunta bana sarisa. barida tapata tela janu barisa .. je hita rahe karata te'i pira. uraga svasa sama tribidha samira .. kahehu tem kachu dukha ghati ho'i. kahi kahaum yaha jana na ko'i .. tatva prema kara mama aru tora. janata priya eku manu mora .. so manu sada rahata tohi pahim. janu priti rasu etenahi mahim .. prabhu sandesu sunata baidehi. magana prema tana sudhi nahim tehi .. kaha kapi hrdayam dhira dharu mata. sumiru rama sevaka sukhadata .. ura anahu raghupati prabhuta'i. suni mama bacana tajahu kadara'i .. do0-nisicara nikara patanga sama raghupati bana krsanu. janani hrdayam dhira dharu jare nisacara janu..15.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari jaum raghubira hoti sudhi pa'i. karate nahim bilambu raghura'i.. ramabana rabi u'em janaki. tama barutha kaham jatudhana ki.. abahim matu maim ja'um lava'i. prabhu ayasu nahim rama doha'i.. kachuka divasa janani dharu dhira. kapinha sahita a'ihahim raghubira.. nisicara mari tohi lai jaihahim. tihum pura naradadi jasu gaihahim.. haim suta kapi saba tumhahi samana. jatudhana ati bhata balavana.. morem hrdaya parama sandeha. suni kapi pragata kinha nija deha.. kanaka bhudharakara sarira. samara bhayankara atibala bira.. sita mana bharosa taba bhaya'u. puni laghu rupa pavanasuta laya'u.. do0-sunu mata sakhamrga nahim bala bud'dhi bisala. prabhu pratapa tem garurahi kha'i parama laghu byala..16.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari mana santosa sunata kapi bani. bhagati pratapa teja bala sani.. asisa dinhi ramapriya jana. hohu tata bala sila nidhana.. ajara amara gunanidhi suta hohu. karahum bahuta raghunayaka chohu.. karahum krpa prabhu asa suni kana. nirbhara prema magana hanumana.. bara bara na'esi pada sisa. bola bacana jori kara kisa.. aba krtakrtya bhaya'um maim mata. asisa tava amogha bikhyata.. sunahu matu mohi atisaya bhukha. lagi dekhi sundara phala rukha.. sunu suta karahim bipina rakhavari. parama subhata rajanicara bhari.. tinha kara bhaya mata mohi nahim. jaum tumha sukha manahu mana mahim.. do0-dekhi bud'dhi bala nipuna kapi kahe'u janakim jahu. raghupati carana hrdayam dhari tata madhura phala khahu..17.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari cale'u na'i siru paithe'u baga. phala kha'esi taru toraim laga.. rahe taham bahu bhata rakhavare. kachu maresi kachu ja'i pukare.. natha eka ava kapi bhari. tehim asoka batika ujari.. kha'esi phala aru bitapa upare. racchaka mardi mardi mahi dare.. suni ravana patha'e bhata nana. tinhahi dekhi garje'u hanumana.. saba rajanicara kapi sanghare. ga'e pukarata kachu adhamare.. puni pathaya'u tehim acchakumara. cala sanga lai subhata apara.. avata dekhi bitapa gahi tarja. tahi nipati mahadhuni garja.. do0-kachu maresi kachu mardesi kachu mila'esi dhari dhuri. kachu puni ja'i pukare prabhu markata bala bhuri..18.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari suni suta badha lankesa risana. patha'esi meghanada balavana.. marasi jani suta bandhesu tahi. dekhi'a kapihi kaham kara ahi.. cala indrajita atulita jodha. bandhu nidhana suni upaja krodha.. kapi dekha daruna bhata ava. katakata'i garja aru dhava.. ati bisala taru eka upara. biratha kinha lankesa kumara.. rahe mahabhata take sanga. gahi gahi kapi marda'i nija anga.. tinhahi nipati tahi sana baja. bhire jugala manahum gajaraja. muthika mari carha taru ja'i. tahi eka chana murucha a'i.. uthi bahori kinhisi bahu maya. jiti na ja'i prabhanjana jaya.. do0-brahma astra tehim samdha kapi mana kinha bicara. jaum na brahmasara mana'um mahima mita'i apara..19.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari brahmabana kapi kahum tehi mara. paratihum bara kataku sanghara.. tehi dekha kapi muruchita bhaya'u. nagapasa bamdhesi lai gaya'u.. jasu nama japi sunahu bhavani. bhava bandhana katahim nara gyani.. tasu duta ki bandha taru ava. prabhu karaja lagi kapihim bamdhava.. kapi bandhana suni nisicara dha'e. kautuka lagi sabham saba a'e.. dasamukha sabha dikhi kapi ja'i. kahi na ja'i kachu ati prabhuta'i.. kara jorem sura disipa binita. bhrkuti bilokata sakala sabhita.. dekhi pratapa na kapi mana sanka. jimi ahigana mahum garura asanka.. do0-kapihi biloki dasanana bihasa kahi durbada. suta badha surati kinhi puni upaja hrdayam bisada..20.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari kaha lankesa kavana taim kisa. kehim ke bala ghalehi bana khisa.. ki dhaum sravana sunehi nahim mohi. dekha'um ati asanka satha tohi.. mare nisicara kehim aparadha. kahu satha tohi na prana ka'i badha.. suna ravana brahmanda nikaya. pa'i jasu bala biracita maya.. jakem bala biranci hari isa. palata srjata harata dasasisa. ja bala sisa dharata sahasanana. andakosa sameta giri kanana.. dhara'i jo bibidha deha suratrata. tumha te sathanha sikhavanu data. hara kodanda kathina jehi bhanja. tehi sameta nrpa dala mada ganja.. khara dusana trisira aru bali. badhe sakala atulita balasali.. do0-jake bala lavalesa tem jitehu caracara jhari. tasu duta maim ja kari hari anehu priya nari..21.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari jana'um maim tumhari prabhuta'i. sahasabahu sana pari lara'i.. samara bali sana kari jasu pava. suni kapi bacana bihasi biharava.. khaya'um phala prabhu lagi bhumkha. kapi subhava tem tore'um rukha.. saba kem deha parama priya svami. marahim mohi kumaraga gami.. jinha mohi mara te maim mare. tehi para bamdhe'u tanayam tumhare.. mohi na kachu bamdhe ka'i laja. kinha caha'um nija prabhu kara kaja.. binati kara'um jori kara ravana. sunahu mana taji mora sikhavana.. dekhahu tumha nija kulahi bicari. bhrama taji bhajahu bhagata bhaya hari.. jakem dara ati kala dera'i. jo sura asura caracara kha'i.. tasom bayaru kabahum nahim kijai. more kahem janaki dijai.. do0-pranatapala raghunayaka karuna sindhu kharari. ga'em sarana prabhu rakhihaim tava aparadha bisari..22.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari rama carana pankaja ura dharahu. lanka acala raja tumha karahu.. risi pulista jasu bimala manyaka. tehi sasi mahum jani hohu kalanka.. rama nama binu gira na soha. dekhu bicari tyagi mada moha.. basana hina nahim soha surari. saba bhusana bhusita bara nari.. rama bimukha sampati prabhuta'i. ja'i rahi pa'i binu pa'i.. sajala mula jinha saritanha nahim. barasi ga'e puni tabahim sukhahim.. sunu dasakantha kaha'um pana ropi. bimukha rama trata nahim kopi.. sankara sahasa bisnu aja tohi. sakahim na rakhi rama kara drohi.. do0-mohamula bahu sula prada tyagahu tama abhimana. bhajahu rama raghunayaka krpa sindhu bhagavana..23.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari jadapi kahi kapi ati hita bani. bhagati bibeka birati naya sani.. bola bihasi maha abhimani. mila hamahi kapi gura bara gyani.. mrtyu nikata a'i khala tohi. lagesi adhama sikhavana mohi.. ulata ho'ihi kaha hanumana. matibhrama tora pragata maim jana.. suni kapi bacana bahuta khisi'ana. begi na harahum murha kara prana.. sunata nisacara marana dha'e. sacivanha sahita bibhisanu a'e. na'i sisa kari binaya bahuta. niti birodha na mari'a duta.. ana danda kachu kari'a gosami. sabahim kaha mantra bhala bha'i.. sunata bihasi bola dasakandhara. anga bhanga kari patha'i'a bandara.. do-kapi kem mamata pumcha para sabahi kaha'um samujha'i. tela bori pata bamdhi puni pavaka dehu laga'i..24.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari pumchahina banara taham ja'ihi. taba satha nija nathahi la'i a'ihi.. jinha kai kinhasi bahuta bara'i. dekhe'umumaim tinha kai prabhuta'i.. bacana sunata kapi mana musukana. bha'i sahaya sarada maim jana.. jatudhana suni ravana bacana. lage racaim murha so'i racana.. raha na nagara basana ghrta tela. barhi pumcha kinha kapi khela.. kautuka kaham a'e purabasi. marahim carana karahim bahu hamsi.. bajahim dhola dehim saba tari. nagara pheri puni pumcha prajari.. pavaka jarata dekhi hanumanta. bhaya'u parama laghu rupa turanta.. nibuki carhe'u kapi kanaka atarim. bha'i sabhita nisacara narim.. do0-hari prerita tehi avasara cale maruta unacasa. attahasa kari garja kapi barhi laga akasa..25.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari deha bisala parama haru'a'i. mandira tem mandira carha dha'i.. jara'i nagara bha loga bihala. jhapata lapata bahu koti karala.. tata matu ha suni'a pukara. ehi avasara ko hamahi ubara.. hama jo kaha yaha kapi nahim ho'i. banara rupa dharem sura ko'i.. sadhu avagya kara phalu aisa. jara'i nagara anatha kara jaisa.. jara nagaru nimisa eka mahim. eka bibhisana kara grha nahim.. ta kara duta anala jehim sirija. jara na so tehi karana girija.. ulati palati lanka saba jari. kudi para puni sindhu majhari.. do0-pumcha bujha'i kho'i srama dhari laghu rupa bahori. janakasuta ke agem tharha bhaya'u kara jori..26.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari matu mohi dije kachu cinha. jaisem raghunayaka mohi dinha.. curamani utari taba daya'u. harasa sameta pavanasuta laya'u.. kahehu tata asa mora pranama. saba prakara prabhu puranakama.. dina dayala biridu sambhari. harahu natha mama sankata bhari.. tata sakrasuta katha suna'ehu. bana pratapa prabhuhi samujha'ehu.. masa divasa mahum nathu na ava. tau puni mohi ji'ata nahim pava.. kahu kapi kehi bidhi rakhaum prana. tumhahu tata kahata aba jana.. tohi dekhi sitali bha'i chati. puni mo kahum so'i dinu so rati.. do0-janakasutahi samujha'i kari bahu bidhi dhiraju dinha. carana kamala siru na'i kapi gavanu rama pahim kinha..27.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari calata mahadhuni garjesi bhari. garbha stravahim suni nisicara nari.. naghi sindhu ehi parahi ava. sabada kilakila kapinha sunava.. harase saba biloki hanumana. nutana janma kapinha taba jana.. mukha prasanna tana teja biraja. kinhesi ramacandra kara kaja.. mile sakala ati bha'e sukhari. talaphata mina pava jimi bari.. cale harasi raghunayaka pasa. pumchata kahata navala itihasa.. taba madhubana bhitara saba a'e. angada sammata madhu phala kha'e.. rakhavare jaba barajana lage. musti prahara hanata saba bhage.. do0-ja'i pukare te saba bana ujara jubaraja. suni sugriva harasa kapi kari a'e prabhu kaja..28.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari jaum na hoti sita sudhi pa'i. madhubana ke phala sakahim ki kha'i.. ehi bidhi mana bicara kara raja. a'i ga'e kapi sahita samaja.. a'i sabanhi nava pada sisa. mile'u sabanhi ati prema kapisa.. pumchi kusala kusala pada dekhi. rama krpam bha kaju bisesi.. natha kaju kinhe'u hanumana. rakhe sakala kapinha ke prana.. suni sugriva bahuri tehi mile'u. kapinha sahita raghupati pahim cale'u. rama kapinha jaba avata dekha. ki'em kaju mana harasa bisesa.. phatika sila baithe dvau bha'i. pare sakala kapi carananhi ja'i.. do0-priti sahita saba bhete raghupati karuna punja. pumchi kusala natha aba kusala dekhi pada kanja..29.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari jamavanta kaha sunu raghuraya. ja para natha karahu tumha daya.. tahi sada subha kusala nirantara. sura nara muni prasanna ta upara.. so'i bija'i bina'i guna sagara. tasu sujasu treloka ujagara.. prabhu kim krpa bhaya'u sabu kaju. janma hamara suphala bha aju.. natha pavanasuta kinhi jo karani. sahasahum mukha na ja'i so barani.. pavanatanaya ke carita suha'e. jamavanta raghupatihi suna'e.. sunata krpanidhi mana ati bha'e. puni hanumana harasi hiyam la'e.. kahahu tata kehi bhamti janaki. rahati karati raccha svaprana ki.. do0-nama paharu divasa nisi dhyana tumhara kapata. locana nija pada jantrita jahim prana kehim bata..30.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari calata mohi curamani dinhi. raghupati hrdayam la'i so'i linhi.. natha jugala locana bhari bari. bacana kahe kachu janakakumari.. anuja sameta gahehu prabhu carana. dina bandhu pranatarati harana.. mana krama bacana carana anuragi. kehi aparadha natha haum tyagi.. avaguna eka mora maim mana. bichurata prana na kinha payana.. natha so nayananhi ko aparadha. nisarata prana karihim hathi badha.. biraha agini tanu tula samira. svasa jara'i chana mahim sarira.. nayana stravahi jalu nija hita lagi. jaraim na pava deha birahagi. sita ke ati bipati bisala. binahim kahem bhali dinadayala.. do0-nimisa nimisa karunanidhi jahim kalapa sama biti. begi caliya prabhu ani'a bhuja bala khala dala jiti..31.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari suni sita dukha prabhu sukha ayana. bhari a'e jala rajiva nayana.. bacana kamya mana mama gati jahi. sapanehum bujhi'a bipati ki tahi.. kaha hanumanta bipati prabhu so'i. jaba tava sumirana bhajana na ho'i.. ketika bata prabhu jatudhana ki. ripuhi jiti anibi janaki.. sunu kapi tohi samana upakari. nahim ko'u sura nara muni tanudhari.. prati upakara karaum ka tora. sanamukha ho'i na sakata mana mora.. sunu suta urina maim nahim. dekhe'um kari bicara mana mahim.. puni puni kapihi citava suratrata. locana nira pulaka ati gata.. do0-suni prabhu bacana biloki mukha gata harasi hanumanta. carana pare'u premakula trahi trahi bhagavanta..32.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari bara bara prabhu caha'i uthava. prema magana tehi uthaba na bhava.. prabhu kara pankaja kapi kem sisa. sumiri so dasa magana gaurisa.. savadhana mana kari puni sankara. lage kahana katha ati sundara.. kapi utha'i prabhu hrdayam lagava. kara gahi parama nikata baithava.. kahu kapi ravana palita lanka. kehi bidhi dahe'u durga ati banka.. prabhu prasanna jana hanumana. bola bacana bigata abhimana.. sakhamrga ke bari manusa'i. sakha tem sakha para ja'i.. naghi sindhu hatakapura jara. nisicara gana bidhi bipina ujara. so saba tava pratapa raghura'i. natha na kachu mori prabhuta'i.. do0- ta kahum prabhu kachu agama nahim ja para tumha anukula. taba prabhavam baravanalahim jari saka'i khalu tula..33.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari natha bhagati ati sukhadayani. dehu krpa kari anapayani.. suni prabhu parama sarala kapi bani. evamastu taba kahe'u bhavani.. uma rama subha'u jehim jana. tahi bhajanu taji bhava na ana.. yaha sanvada jasu ura ava. raghupati carana bhagati so'i pava.. suni prabhu bacana kahahim kapibrnda. jaya jaya jaya krpala sukhakanda.. taba raghupati kapipatihi bolava. kaha calaim kara karahu banava.. aba bilambu kehi karana kije. turata kapinha kahum ayasu dije.. kautuka dekhi sumana bahu barasi. nabha tem bhavana cale sura harasi.. do0-kapipati begi bola'e a'e juthapa jutha. nana barana atula bala banara bhalu barutha..34.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari prabhu pada pankaja navahim sisa. garajahim bhalu mahabala kisa.. dekhi rama sakala kapi sena. cita'i krpa kari rajiva naina.. rama krpa bala pa'i kapinda. bha'e pacchajuta manahum girinda.. harasi rama taba kinha payana. saguna bha'e sundara subha nana.. jasu sakala mangalamaya kiti. tasu payana saguna yaha niti.. prabhu payana jana baidehim. pharaki bama amga janu kahi dehim.. jo'i jo'i saguna janakihi ho'i. asaguna bhaya'u ravanahi so'i.. cala kataku ko baranaim para. garjahi banara bhalu apara.. nakha ayudha giri padapadhari. cale gagana mahi icchacari.. keharinada bhalu kapi karahim. dagamagahim diggaja cikkarahim.. cham0-cikkarahim diggaja dola mahi giri lola sagara kharabhare. mana harasa sabha gandharba sura muni naga kinnara dukha tare.. katakatahim markata bikata bhata bahu koti kotinha dhavahim. jaya rama prabala pratapa kosalanatha guna gana gavahim..1.. sahi saka na bhara udara ahipati bara barahim moha'i. gaha dasana puni puni kamatha prsta kathora so kimi soha'i.. raghubira rucira prayana prasthiti jani parama suhavani. janu kamatha kharpara sarparaja so likhata abicala pavani..2.. do0-ehi bidhi ja'i krpanidhi utare sagara tira. jaham taham lage khana phala bhalu bipula kapi bira..35.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari uham nisacara rahahim sasanka. jaba te jari gaya'u kapi lanka.. nija nija grham saba karahim bicara. nahim nisicara kula kera ubara.. jasu duta bala barani na ja'i. tehi a'em pura kavana bhala'i.. dutanhi sana suni purajana bani. mandodari adhika akulani.. rahasi jori kara pati paga lagi. boli bacana niti rasa pagi.. kanta karasa hari sana pariharahu. mora kaha ati hita hiyam dharahu.. samujhata jasu duta ka'i karani. stravahim garbha rajanicara dharani.. tasu nari nija saciva bola'i. pathavahu kanta jo cahahu bhala'i.. taba kula kamala bipina dukhada'i. sita sita nisa sama a'i.. sunahu natha sita binu dinhem. hita na tumhara sambhu aja kinhem.. do0-rama bana ahi gana sarisa nikara nisacara bheka. jaba lagi grasata na taba lagi jatanu karahu taji teka..36.. mangala bhavana amangala hari drava'u so dasaratha ajira bihari sravana suni satha ta kari bani. bihasa jagata bidita abhimani.. sabhaya subha'u nari kara saca. mangala mahum bhaya mana ati kaca.. jaum ava'i markata kataka'i. ji'ahim bicare nisicara kha'i.. kampahim lokapa jaki trasa. tasu nari sabhita bari hasa.. asa kahi bihasi tahi ura la'i. cale'u sabham mamata adhika'i.. mandodari hrdayam kara cinta. bhaya'u kanta para bidhi biparita.. baithe'u sabham khabari asi pa'i. sindhu para sena saba a'i.. bujhesi saciva ucita mata kahahu. te saba hamse masta kari rahahu.. jitehu su shreni :- hanumana bhajana
https://www.lokdayro.com/
આ ભજન ના રચયિતા : ? 🙁
આ ભજન ના પ્રચલિત ભજનીક : ? 🙁
આ ભજન ક્યાં રાગો માં ગવાય છે : ? 🙁
આ ભજન ક્યાં તાલ માં ગવાય છે : ? 🙁
તમે આ સવાલો ના જવાબ આપીને તમારું યોગદાન આપી શકો છો...... Send your answers
ये भजन के रचयिता : ? 🙁
ये भजन के प्रचलित भजनीक : ? 🙁
किस किस रागो में ये भजन गाया जाता हे : ? 🙁
ये भजन कोनसे ताल में गाया जाता हे : ? 🙁
यह सवालों के उत्तर दे कर आप अपना योगदान दे सकते हे ...... Send your answers
writer of this bhajan : ? 🙁
popular bhajanik of this bhajan : ? 🙁
this song is sung under a which Raag : ? 🙁
this song is sung under a which taal : ? 🙁
you can contribute here by answering these quistions...... Send your answers
અનુરાધા પૌડવાલ (જન્મ 27 ઓક્ટોબર 1954) એ ભારતમાં હાલ સક્રિય બોલિવૂડ ગાયિકા છે.
ભારત સરકાર દ્વારા તેમને ભારતીયનો ચોથો સર્વોત્તમ એવોર્ડ પદ્મશ્રી એવોર્ડ આપવામાં આવ્યો છે. તેમને national filmfare એવોર્ડ પણ મળ્યા છે અને તેમને ચાર ફિલ્મફેર એવોર્ડ પણ મળ્યા છે. મુખ્યત્વે bollywood singer હોવા છતાં, તેમણે અનેક ભજનો પણ ગાયાં.
अनुराधा पौडवाल (जन्म 27 अक्टूबर 1954) हाल भारत में वह एक सक्रिय बॉलीवुड गायिका हैं।
उन्हें भारत सरकार द्वारा चौथे सर्वश्रेष्ठ भारतीय पुरस्कार पद्म श्री पुरस्कार से सम्मानित किया गया है। उन्हें राष्ट्रीय फिल्मफेयर पुरस्कार और चार फिल्मफेयर पुरस्कार भी मिले हैं। हालांकि मुख्य रूप से वह एक bollywood singer हे , उन्होंने कई भजन भी गाए।
Anuradha Paudwal (born 27 October 1954) is an active Bollywood singer in India.
She was awarded to Padma Shri, the fourth-highest award of Indian society, by the Government of India in 2017. she is the recipient of the National Film Award and has received four Filmfare awards. Although mainly a playwright, he also sang several bhajans.
અહી આપેલી માહિતી માં કોઈ ભૂલ થઈ હોય તો તમે અહી મેસેજ કરીને જાણ કરી શકો છો......
તમારા માર્ગદર્શન અને સૂચનો પણ આવકાર્ય છે...
જો તમને જોઈતું કોઈપણ ગીત અહીં ઉપલબ્ધ ન હોય , તો તમે તે સીધું અમને અહીં પૂછીને તે ગીત મેળવી શકો છો ... તમે તમારો સંદેશ અહીં મોકલી શકો છો ...
You can also submit lyrics here...
यदि यहाँ दी गई जानकारी में कोई त्रुटि है, तो आप यहाँ एक संदेश भेजकर रिपोर्ट कर सकते हैं ...
आपके मार्गदर्शन और सुझावों का भी स्वागत है ...
यदि आपके द्वारा चाहा गया कोई भी गीत यहाँ उपलब्ध नहीं है, तो आप हमें यहाँ पूछकर उस गीत को प्राप्त कर सकते हैं ... आप अपना संदेश यहाँ भेज सकते हैं ...
You can also submit lyrics here...
If there is any error in the information given here, you can report it by sending a message here...
Your guidance and suggestions are also welcome ...
If any song that you want is not available here, then you can get that song by asking us directly here... you can send your message here...
You can also submit lyrics here...
You can show your appreciation & support for future development by donating
Do you want to be up to date with us? Sign up for our newsletter
By subscribing you agree to receive the newsletter & updated information from lokdayro.com gujarat, india. Policy